heft peyker ne demek?
Heft Peyker, Fars edebiyatının ünlü şairi Nizami Gencevi'nin yazdığı beş mesneviden oluşan Hamse'sinin dördüncü mesnevisidir. 1197 yılında tamamlanmıştır. Mesnevi, Sasanî İmparatorluğu'nun hükümdarı Behrâm-ı Gûr'un hayatını, maceralarını ve evliliğini konu alır.
- Konusu: Behrâm-ı Gûr'un hükümdarlığı, yedi iklimin prensesleriyle evlenmesi ve bu prenseslerin Behrâm'a her hafta ayrı renkli bir köşkte hikayeler anlatması üzerine kuruludur. Bu hikayeler, ahlaki dersler ve egzotik maceralar içerir.
- Yedi Köşk (Heft Gonbed): Mesnevinin önemli bir unsuru, Behrâm'ın yedi farklı iklimden gelen prensesler için inşa ettirdiği yedi köşktür. Her köşk farklı bir renge ve gezegene (gezegen adları için bkz: https://www.nedemek.page/kavramlar/gezegen%20isimleri) atfedilmiştir ve her prenses Behrâm'a kendi köşkünde bir hikaye anlatır. Bu hikayeler genellikle aşk, adalet, bilgelik ve kader gibi temaları işler.
- Sembolizm: Heft Peyker, zengin sembolik anlamlar içerir. Renkler, gezegenler ve hikayeler, farklı ahlaki ve felsefi kavramları temsil eder. Behrâm-ı Gûr'un yolculuğu, ideal hükümdar arayışının ve insan ruhunun gelişiminin bir alegorisidir.
- Etkisi: Heft Peyker, Fars edebiyatında ve diğer İslam edebiyatlarında büyük bir etki yaratmıştır. Birçok resimli el yazmasına konu olmuş ve sonraki dönem şairlerine ilham kaynağı olmuştur. Ayrıca, farklı dillere çevrilerek dünya edebiyatına da katkıda bulunmuştur.
- Nizami Gencevi: https://www.nedemek.page/kavramlar/Nizami%20Gencevi
- Hamse: https://www.nedemek.page/kavramlar/Hamse