gonartroz ne demek?

Gonartroz, diz eklemini etkileyen bir eklem iltihabı türüdür. Özellikle eklemin kıkırdak dokusunun aşınması ve hasar görmesiyle karakterizedir. Bu aşınma, eklemdeki kemiklerin birbirine sürtünmesine ve ağrı, sertlik, şişme ve fonksiyon kaybına neden olur. Yaşlanma süreciyle sıklıkla ilişkili olmasına rağmen, bazı durumlarda daha erken yaşlarda da görülebilir.

Gonartrozun nedenleri:

• Yaşlanma: En yaygın nedenlerden biridir. Yaşla birlikte kıkırdak dokusu doğal olarak zayıflar ve aşınır.
• Obezite: Fazla kilolar, diz eklemine daha fazla yük binmesine ve kıkırdak hasarının hızlanmasına yol açar.
• Genetik yatkınlık: Aile öyküsünde gonartroz olan kişilerde daha yüksek risk vardır.
• Eklem yaralanmaları: Önceki diz yaralanmaları (örneğin, bağ yırtıkları, menisküs yırtıkları) kıkırdak hasarına ve gonartroza yol açabilir.
• Tekrarlayan stres: Bazı meslekler veya spor aktiviteleri, diz eklemine tekrarlayan stres uygulayarak kıkırdak hasarına katkıda bulunabilir.
• Enfeksiyonlar: Eklem enfeksiyonları, kıkırdak hasarına ve gonartroza yol açabilir.
• Metabolik hastalıklar: Gut ve hemokromatozis gibi metabolik hastalıklar da kıkırdak hasarına neden olabilir.

Gonartrozun belirtileri:

• Ağrı: Dizde ağrı en yaygın belirtidir. Ağrı genellikle aktiviteyle kötüleşir ve dinlenmeyle hafifler.
• Sertlik: Özellikle sabahları veya uzun süre hareketsizlikten sonra dizde sertlik hissedilir.
• Şişme: Dizde şişme ve iltihaplanma görülebilir.
• Fonksiyon kaybı: Diz hareketlerinde kısıtlama ve fonksiyon kaybı oluşabilir. Merdiven çıkma, yürüme gibi günlük aktiviteler zorlaşabilir.
• Kırılma sesi: Diz hareket ettirilirken kırılma veya gıcırtı sesi duyulabilir.

Gonartrozun teşhisi:

• Fizik muayene: Doktor, dizinizi muayene ederek ağrı, şişme ve hareket kısıtlılığını değerlendirir.
• Röntgen: Diz ekleminin röntgeni, kıkırdak hasarını, kemik çıkıntılarını ve diğer anormallikleri gösterir.
• MR: Daha ayrıntılı görüntüleme için MR kullanılabilir, özellikle menisküs veya bağ yaralanmaları araştırılıyorsa.

Gonartrozun tedavisi:

Gonartrozun tedavisi, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

• Yaşam tarzı değişiklikleri: Kilo vermek, düzenli egzersiz yapmak (fizik tedavi), diz üzerine aşırı yük bindirmemek.
• İlaçlar: Ağrı kesiciler (parasetamol, ibuprofen gibi NSAİİ'ler), kortikosteroid enjeksiyonları, hastalık değiştirici antiromatizmal ilaçlar (DMARD'ler)
• Fizik tedavi: Güçlendirme egzersizleri, esneme hareketleri ve yürüme yardımları gibi yöntemler ile diz fonksiyonunu iyileştirmeyi amaçlar.
• Ortezler: Diz desteği sağlayan ortezler kullanılması.
• Cerrahi: İlaç ve diğer tedavi yöntemlerinin yetersiz kalması durumunda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu, kıkırdak tamiri, diz protezi ameliyatı veya diğer cerrahi işlemler olabilir.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Gonartroz şüpheniz varsa mutlaka bir doktora veya fizyoterapiste başvurmalısınız. Doğru teşhis ve tedavi planı için tıbbi uzmanla görüşmek önemlidir.