free ne demek?

Free (Özgür Yazılım)

Free, İngilizcede hem "ücretsiz" hem de "özgür" anlamına gelen bir kelimedir. Yazılım bağlamında kullanıldığında ise genellikle özgür yazılım (free software) kavramını ifade eder. Özgür yazılım, kullanıcılarına yazılımı çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme ve geliştirme özgürlüklerini tanıyan yazılımlardır.

Özgür yazılımın temelinde yatan dört özgürlük şunlardır:

1. Yazılımı herhangi bir amaç için çalıştırma özgürlüğü: Bu, kullanıcının yazılımı istediği şekilde kullanabilmesini ifade eder.
2. Yazılımı inceleme ve değiştirme özgürlüğü: Kaynak koduna erişim bu özgürlüğün temel şartıdır. Kullanıcı, yazılımın nasıl çalıştığını anlayabilir ve ihtiyaçlarına göre değiştirebilir.
3. Yazılımın kopyalarını dağıtma özgürlüğü: Bu, kullanıcının yazılımı başkalarıyla paylaşabilmesini ifade eder.
4. Yazılımın değiştirilmiş sürümlerini dağıtma özgürlüğü: Bu, kullanıcıların yazılımı geliştirerek başkalarının da faydalanmasını sağlamasını ifade eder.

Bu dört özgürlük, bir yazılımın gerçekten "özgür" olarak nitelendirilebilmesi için temel şarttır. Özgür yazılım, genellikle açık kaynak (open source) yazılımla yakından ilişkilidir ancak tamamen aynı şey değildir. Her açık kaynaklı yazılım özgür yazılım olmayabilir ve her özgür yazılım açık kaynaklı olmayabilir.

Önemli Not: "Free" kelimesi İngilizcede hem "ücretsiz" hem de "özgür" anlamına geldiği için, bağlamı anlamak önemlidir. Özgür yazılım savunucuları, "özgür" anlamını vurgulamak için "free as in freedom" (özgürlükteki gibi özgür) ifadesini kullanırlar. Ücretsiz (bedava) yazılım ise "free as in beer" (biradaki gibi ücretsiz) olarak tanımlanır.