fidye ne demek?

Fidye yazılımları, bilgisayar sistemlerine veya ağlara sızan ve verileri şifreleyerek erişimi engelleyen kötü amaçlı yazılımlardır. Mağdur, verilerine tekrar erişim sağlamak için fidye ödemesi yapmaya zorlanır. Fidye genellikle kripto para birimleri (örneğin Bitcoin) ile ödenir, bu da takip edilmesini ve geri alınmasını zorlaştırır.

Fidye yazılımlarının özellikleri ve çalışma şekilleri şunlardır:

• Şifreleme: En temel özellik budur. Yazılım, önemli dosyaları (belgeler, fotoğraflar, videolar, veritabanları vb.) şifreler ve erişilemez hale getirir. Kullanılan şifreleme algoritmaları genellikle güçlüdür ve kırılması zordur.
• Yayılma Yöntemleri: Fidye yazılımları çeşitli yollarla yayılabilir:
  • Zararlı e-posta ekleri: Sahte faturalar, tebligatlar veya diğer aldatıcı içerikler içeren e-postalar.
  • Kötü amaçlı web siteleri: Güvenilir olmayan web sitelerine girmek veya reklam tıklamak.
  • Yazılım güvenlik açıkları: Güncellenmemiş yazılımlar veya güvenlik açıkları olan uygulamalar aracılığıyla.
  • USB sürücüleri: Bulaşmış USB sürücüler bilgisayarlara takıldığında fidye yazılımı bulaşabilir.
  • Güvenlik duvarı ve antivirüs yazılımını atlatma teknikleri: Fidye yazılımları, güvenlik önlemlerini atlatmak için sürekli olarak gelişmekte ve daha sofistike hale gelmektedir.
• Fidye Notu: Şifreleme işleminden sonra, mağdur genellikle fidye ödemesi talep eden bir not görür. Not, ödeme yapılması gereken miktarı, ödeme yöntemini ve zaman sınırı gibi bilgileri içerir.
• Veri Silme Tehditi: Bazı fidye yazılımları, belirli bir süre içinde fidye ödenmezse verileri tamamen silmekle tehdit eder.
• Veri Sızdırma Tehditi: Bazı gelişmiş fidye yazılımları, fidye ödenmediğinde verileri üçüncü kişilerle paylaşmakla tehdit eder veya gerçekten paylaşır. Bu durum, finansal kayıplara ek olarak, itibar kaybına da yol açabilir.

Fidye yazılımlarından korunmak için:

• Güvenilir antivirüs ve anti-malware yazılımı kullanın ve düzenli güncelleme yapın.
• İşletim sisteminizi ve yazılımlarınızı güncel tutun.
• Güvenilir olmayan web sitelerine veya e-postalara tıklamaktan kaçının.
• E-posta eklerini açmadan önce dikkatlice inceleyin.
• Şüpheli bağlantılara veya dosyalara tıklamaktan kaçının.
• Düzenli veri yedeklemeleri yapın ve yedekleri güvenli bir yerde saklayın (offline).
• Güçlü parolalar kullanın ve düzenli olarak değiştirin.
• Güvenlik duvarı kullanın.
• Çalışanları fidye yazılımlarının tehlikeleri konusunda eğitin.

Fidye ödenmesi önerilmez: Fidye ödemenin, suçluları cesaretlendirmesi ve gelecekte daha fazla saldırıya yol açması muhtemeldir. Ayrıca, fidye ödendikten sonra bile verilerin geri alınması garanti değildir. En iyi yaklaşım, önleyici tedbirler almak ve saldırıya uğradığında yetkililerle iletişime geçmektir. Veri kurtarma uzmanlarından yardım almak daha mantıklı bir çözüm olabilir.