farenjit ne demek?
Farenjit, boğazın arka kısmındaki farenksin iltihaplanmasıdır. Çoğu zaman viral enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkar, ancak bakteriyel enfeksiyonlar, mantar enfeksiyonları, alerjiler veya tahriş edici maddelere maruz kalma da farenjite neden olabilir. İşte farenjit hakkında daha detaylı bilgiler:
Nedenleri:
- Viral enfeksiyonlar: Soğuk algınlığı, grip ve mononükleoz gibi viral enfeksiyonlar en sık rastlanan nedenlerdir.
- Bakteriyel enfeksiyonlar: En yaygın bakteriyel neden Streptococcus pyogenes (grup A streptokok) bakterisidir. Bu, streptokok boğaz ağrısına (strep boğaz) neden olur ve antibiyotik tedavisi gerektirir.
- Mantar enfeksiyonları: Candida gibi mantarlar farenjite neden olabilir, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde.
- Alerjiler: Polen, hayvan tüyleri ve diğer alerjenler boğazda iltihaplanmaya yol açabilir.
- Tahriş ediciler: Sigara, alkol, kuru hava, aşırı bağırma veya fısıltı, reflü gibi faktörler boğazı tahriş ederek farenjite neden olabilir.
- Reflü (Gastroözofageal Reflü Hastalığı - GÖRH): Mide asidinin yemek borusuna ve boğaza geri kaçması farenjite neden olabilir.
Belirtileri:
- Boğaz ağrısı: En yaygın belirtidir. Ağrı hafif veya şiddetli olabilir.
- Kuru öksürük: Boğazdaki tahriş nedeniyle ortaya çıkar.
- Yutma güçlüğü: Ağrı nedeniyle yutmak zorlaşabilir.
- Boğazda kaşıntı veya gıcıklık hissi: Özellikle alerjik farenjitlerde görülebilir.
- Boyun ağrısı: Lenf bezlerinin şişmesi nedeniyle oluşabilir.
- Baş ağrısı: Özellikle enfeksiyon kaynaklı farenjitlerde görülebilir.
- Ateş: Bakteriyel enfeksiyonlarda daha sık görülür.
- Halsizlik: Genel bir rahatsızlık ve yorgunluk hissi.
- Beyaz veya sarı lekeler: Boğazda beyaz veya sarı noktalar görülmesi streptokok boğaz ağrısına işaret edebilir.
Teşhis:
Doktor, boğaz muayenesi yaparak ve semptomları değerlendirerek farenjiti teşhis edebilir. Bakteriyel enfeksiyon şüphesi varsa, boğaz kültürü yapılabilir.
Tedavi:
Tedavi, farenjitin nedenine bağlıdır:
- Viral farenjit: Genellikle dinlenme, bol sıvı tüketimi ve ağrı kesicilerle tedavi edilir.
- Bakteriyel farenjit (strep boğaz): Antibiyotik tedavisi gereklidir.
- Mantar farenjiti: Antifungal ilaçlarla tedavi edilir.
- Alerjik farenjit: Alerjenlerden kaçınmak ve antihistaminikler veya kortikosteroidler kullanılabilir.
- Tahriş edici maddelere bağlı farenjit: Tahriş edici maddelerden uzak durulması önemlidir.
Komplikasyonlar:
Tedavi edilmeyen streptokok boğaz ağrısı, romatizmal ateş veya glomerülonefrit gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Önleme:
- Elleri sık sık yıkamak.
- Hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak.
- Sigara ve alkolden uzak durmak.
- Bol sıvı tüketmek.
- Kuru havayı önlemek için hava nemlendirici kullanmak.
Farenjit belirtileri yaşıyorsanız, bir doktora danışmanız önemlidir. Doğru teşhis ve tedavi, semptomları hafifletmeye ve komplikasyonları önlemeye yardımcı olacaktır. Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorununuz için mutlaka bir doktora başvurunuz.