falez ne demek?

Falez, diğer adıyla yalıyar, deniz, göl veya akarsu kıyılarında dalga aşındırması, gelgit olayları ve diğer erozyon süreçleri sonucu oluşan, dik ve yüksek kıyı şeridine verilen isimdir.

Falezler genellikle dirençli kayaçlardan meydana gelir ve alt kısımları sürekli olarak suyun etkisiyle aşındırılır. Bu aşınma, zamanla üst kısımların da koparak düşmesine ve falezlerin geriye doğru çekilmesine neden olur.

Falez oluşumunda etkili olan faktörler şunlardır:

  • Dalga Aşındırması: En önemli faktördür. Dalgaların kıyıya çarpması sonucu kayaçlar aşınır ve oyulur.
  • Gelgit Olayları: Gelgit genliğinin yüksek olduğu bölgelerde, su seviyesindeki değişimler aşınmayı hızlandırır.
  • Rüzgar ve Yağmur Erozyonu: Özellikle falezlerin üst kısımlarında etkili olarak kayaçların ayrışmasına ve kopmasına neden olurlar.
  • Tektonik Hareketler: Yer kabuğundaki hareketler sonucu kıyıların yükselmesi veya alçalması, falezlerin oluşumunu etkileyebilir.
  • Buzul Aşındırması: Buzul çağlarında buzulların etkisiyle şekillenen kıyılarda da falezler görülebilir.

Falezler, doğal güzellikleri ve jeolojik önemi nedeniyle turistik açıdan da değerlidir. Ancak, sürekli aşınma ve heyelan riski taşıdıkları için yerleşim yerleri ve altyapı için tehlike oluşturabilirler. Bu nedenle, falez bölgelerinde yapılaşma ve kıyı yönetimi dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.