etnometodoloji ne demek?
Etnometodoloji
Etnometodoloji, sosyal düzenin ve anlamın, insanların gündelik etkileşimlerinde nasıl inşa edildiğini inceleyen bir sosyolojik yaklaşımdır. Temel amacı, insanların dünyayı nasıl anlamlandırdıklarını ve bu anlamları kullanarak sosyal eylemlerini nasıl gerçekleştirdiklerini açığa çıkarmaktır.
Etnometodoloji, diğer sosyolojik yaklaşımlardan farklı olarak, bireylerin sosyal yapıları içselleştirmesi yerine, sosyal yapıları sürekli olarak inşa ettikleri fikrine odaklanır. Bu inşa süreci, dil, jestler, rutinler ve ortak kabul görmüş varsayımlar aracılığıyla gerçekleşir.
Temel Kavramlar:
- İndeksikallik (https://www.nedemek.page/kavramlar/indeksikallik): İfadelerin anlamının bağlama göre değişmesi. Bir sözün, eylemin anlamı, kimin söylediğine, nerede ve ne zaman söylendiğine bağlıdır.
- Refleksivite (https://www.nedemek.page/kavramlar/refleksivite): İnsanların eylemlerinin, o eylemi tanımlamak için kullandıkları yöntemleri etkilemesi. Sosyal bilimcilerin kullandığı yöntemler de kendi analizlerini etkiler.
- Hesaplanabilirlik (Accountability): İnsanların eylemlerini açıklama ve gerekçelendirme becerisi. Etnometodoloji, insanların eylemlerini nasıl anlaşılır ve kabul edilebilir hale getirdiklerini inceler.
- Breaching Deneyleri (Breaching Experiments): Harold Garfinkel tarafından geliştirilen ve normal sosyal beklentileri ihlal ederek insanların bu ihlallere nasıl tepki verdiğini ve düzeni yeniden kurmak için hangi mekanizmaları kullandıklarını ortaya çıkarmayı amaçlayan bir yöntemdir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/breaching%20deneyleri)
- Belgeleme Yöntemi (Documentary Method of Interpretation): Gündelik hayattaki eylemleri ve ifadeleri anlamak için kullanılan bir yorumlama sürecidir. İnsanlar, belirli bir eylemi veya ifadeyi bir "belge" olarak ele alarak, bunun altında yatan daha geniş bir "model" veya "tema"yı çıkarmaya çalışırlar.
Etnometodolojinin Odaklandığı Sorular:
- İnsanlar, etkileşimlerinde hangi ortak kabul görmüş varsayımlara dayanır?
- Sosyal düzen nasıl sürdürülür?
- Anlam, etkileşim içinde nasıl müzakere edilir ve oluşturulur?
- Dil, anlam yaratma sürecinde nasıl bir rol oynar?
Etnometodoloji, mikro-sosyolojik bir yaklaşımdır ve genellikle nitel araştırma yöntemlerini kullanır. Gözlem, mülakat ve konuşma analizi gibi yöntemlerle, insanların gündelik yaşamdaki etkileşimlerini ayrıntılı olarak incelemeyi hedefler.
Kategoriler