epilepsi ne demek?

Epilepsi, beyindeki anormal elektriksel aktivite nedeniyle tekrarlayan nöbetlere neden olan bir sinir sistemi bozukluğudur. Bu anormal aktivite, beyindeki nöronların aşırı ve senkronize bir şekilde ateşlenmesine yol açar. Tek bir nöbet epilepsi anlamına gelmez; epilepsi tanısı genellikle tekrarlayan, kendiliğinden oluşan nöbetler (en az iki) ile konur.

Epilepsi Çeşitleri:

Epilepsi birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir ve nöbetlerin tipi, sıklığı ve şiddeti kişiden kişiye değişir. Genel olarak iki ana kategoriye ayrılır:

  • Fokal (Parsiyel) Nöbetler: Bu nöbetler beynin belirli bir bölgesinde başlar. Belirtiler, nöbetin başladığı beyin bölgesine bağlı olarak değişir. Fokal nöbetler farkında olunarak veya farkında olunmadan yaşanabilir.

    • Farkında olunan fokal nöbetler: Kişi çevresinin farkındadır, ancak alışılmadık duyular (görme, işitme, koku, tat veya dokunma duyularında değişiklikler), duygular veya hareketler yaşar.
    • Farkında olunmayan fokal nöbetler: Kişi çevresinin farkında değildir ve kısa süreliğine "donabilir" veya otomatik hareketler yapabilir (örneğin, dudaklarını emmek veya ellerini ovuşturmak).
    • Genelleşmiş fokal nöbetler: Fokal nöbet, daha sonra tüm beyni etkileyen bir genelleşmiş nöbete dönüşebilir.
  • Genelleşmiş Nöbetler: Bu nöbetler beynin her iki yarım küresinde aynı anda başlar. Çeşitli tipleri vardır:

    • Grand mal (tonik-klonik) nöbetler: Kasların sertleşmesi (tonik faz) ve ritimli kasılmalar (klonik faz) ile karakterizedir. Kişi bilinç kaybı yaşar ve genellikle nöbet sonrası kafa karışıklığı ve yorgunluk yaşar.
    • Petit mal (absans) nöbetler: Kısa süreli bilinç kaybı ile karakterizedir. Genellikle birkaç saniye sürer ve kişi çevresinin farkında olmayabilir.
    • Mionik nöbetler: Kasların ani kasılmaları ile karakterizedir.
    • Klonik nöbetler: Tekrarlayan kasılmalar ile karakterizedir.
    • Tonik nöbetler: Kasların sertleşmesi ile karakterizedir.
    • Atonik nöbetler: Kasların ani gevşemesi ile karakterizedir.

Epilepsiye Neden Olan Faktörler:

Epilepsinin nedeni her zaman net olarak anlaşılamaz, ancak bazı risk faktörleri şunlardır:

  • Genetik faktörler: Ailede epilepsi öyküsü olan kişilerin epilepsi geliştirme riski daha yüksektir.
  • Beyin hasarı: Doğum travması, beyin enfeksiyonları (menenjit, ensefalit), beyin tümörleri ve travmatik beyin hasarı epilepsiye neden olabilir.
  • Vasküler hastalıklar: Beyindeki damar hastalıkları epilepsi riskini artırabilir.
  • İnme: İnme geçiren kişilerin bir kısmında epilepsi gelişebilir.
  • Beyin gelişimi ile ilgili sorunlar: Bazı çocuklarda beyin gelişimi sırasında ortaya çıkan sorunlar epilepsiye yol açabilir.
  • Alkol ve uyuşturucu kullanımı: Alkol ve uyuşturucu kullanımı epilepsi nöbetlerini tetikleyebilir veya epilepsi riskini artırabilir.

Epilepsi Tanısı ve Tedavisi:

Epilepsi tanısı genellikle nörolojik muayene, EEG (elektroensefalogram) ve beyin görüntüleme teknikleri (MRG, BT) ile konur. Tedavi, nöbetlerin tipine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Çoğu durumda, antiepileptik ilaçlar (AED'ler) nöbetlerin kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Bazı durumlarda, cerrahi veya vago-sinir stimülasyonu gibi diğer tedavi yöntemleri de kullanılabilir.

Önemli Not: Bu bilgi genel bir bakış niteliğindedir ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Epilepsi hakkında daha detaylı bilgi edinmek ve tedavi seçeneklerinizi görüşmek için mutlaka bir nöroloğa danışmanız önemlidir.