endometriozis ne demek?

Endometriozis, rahim iç duvarını döşeyen dokunun (endometriyum) rahim dışında vücudun başka bölgelerinde bulunması durumudur. Bu doku, adet döngüsüne bağlı olarak büyür, kalınlaşır ve kana karışır. Ancak rahim dışında olduğu için kanı dışarı atamaz. Bu da karın boşluğunda iltihap, ağrı ve yapışıklık oluşumuna neden olur.

Endometriozisin Belirtileri:

Endometriozis belirtileri kişiden kişiye değişir ve bazı kadınlarda hiç belirti olmayabilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

  • Ağrılı adet kanaması (dismenore): En yaygın belirtidir ve şiddetli karın krampları şeklinde kendini gösterir.
  • Ağrılı cinsel ilişki (dispareuni): Endometriozis lezyonları, derinleşen penetrasyona karşı hassasiyete yol açabilir.
  • Ağrılı bağırsak hareketleri: Endometriozis bağırsaklarda meydana gelirse, bağırsak hareketleri sırasında ağrı yaşanabilir.
  • Aşırı kanama: Adet kanamaları normalden daha ağır ve daha uzun sürebilir.
  • Adet arasında kanama: Adet dönemleri arasında lekelenme veya kanama olabilir.
  • Kısırlık: Endometriozis, yumurtalıkların ve fallop tüplerinin işlevini bozarak kısırlığa neden olabilir.
  • Yorgunluk: Kronik ağrı ve hormonal dengesizlikler yorgunluğa neden olabilir.
  • İdrar yaparken ağrı: Endometriozis mesaneyi tutuyorsa idrar yaparken ağrı yaşanabilir.

Endometriozisin Nedenleri:

Endometriozisin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak şu teoriler öne sürülmektedir:

  • Retrograd Menstruasyon: Adet kanının fallop tüplerinden geriye doğru akarak karın boşluğuna yayılması.
  • İmmün Sistem Bozuklukları: Vücudun kendi dokularına karşı bağışıklık sisteminin yetersiz tepki vermesi.
  • Genetik Yatkınlık: Aile öyküsünde endometriozis olan kadınlarda risk daha yüksektir.
  • Çevresel Faktörler: Toksik maddelere maruz kalma, hormonal bozukluklar, vb.

Endometriozisin Teşhisi:

Teşhis, jinekolojik muayene, ultrason, MRG ve laparoskopi (karın boşluğuna küçük bir kesiden girilerek yapılan ameliyat) gibi yöntemlerle konur. Laparoskopi, endometriozis lezyonlarını doğrudan görmeyi ve biyopsi almaya olanak sağlar.

Endometriozisin Tedavisi:

Tedavi, hastanın semptomlarına, yaşına, gebelik isteğine ve endometriozisin ciddiyetine göre değişir. Tedavi seçenekleri arasında şunlar yer alır:

  • Ağrı kesiciler: İbuprofen veya naproksen gibi ağrı kesiciler ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
  • Hormonal Tedavi: Adet kanamasını azaltmak ve endometriozis dokusunun büyümesini engellemek için doğum kontrol hapları, GnRH agonistleri ve progestinler kullanılabilir.
  • Cerrahi Tedavi: Laparoskopik cerrahi veya açık cerrahi ile endometriozis lezyonları çıkarılabilir.
  • Destekleyici Tedaviler: Fizik tedavi, akupunktur, beslenme danışmanlığı gibi destekleyici tedaviler de kullanılabilir.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye niteliği taşımaz. Endometriozis şüpheniz varsa mutlaka bir kadın doğum uzmanına başvurmalısınız. Erken teşhis ve tedavi, semptomları hafifletmeye ve kısırlık riskini azaltmaya yardımcı olabilir.