e-devlet ne demek?

E-Devlet (Elektronik devlet), kamu yönetiminde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımıdır.

E-Devlet kavramının idari boyutu kamu kurum ve kuruluşları ve yerel yönetim birimlerin kamusal nitelikteki bilgi ve hizmetleri bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak vatandaşlara ve kamu yönetiminin diğer paydaşlarına sunmasını içerir. Kavramın siyasi boyutu ise bilgi ve iletişim teknolojilerinin kamu yönetiminde katılımı ve şeffaflığı, yönetimin denetimini ve hesap verirliğini artıracak yönde kullanılmasını ifade eder.¹

E-Devlet, bilgi ve iletişim teknolojileri aracılığıyla ayakta duracak olan yeni bir devlet anlayışının ifadesi olarak değerlendirilir ve devletin gerek yapısal gerek zihinsel dönüşümünü gerekli kılan bir model olarak kabul görmüştür.²

Kavramın yazımı

E-Devlet kavramı birçok kaynakta cümle içinde kasıtlı olarak ilk "e" harfi küçük, "d" harfi ise büyük olarak "e-Devlet" şekinde yazılmaktadır. E harfinin küçük yazılması, e’nin simgelediği elektronik sözcüğü ile ifade edilen teknolojilerin sadece bir araç olduğunu anlatır. Büyük harfle yazılan "D" harfi ise asıl amacı, yani devlet idaresinin gerek örgüt gerek zihniyet anlamında dönüşümünü simgeler.³

Kavramın ana kategorileri

Devletten devlete, iki kamu kurumu arasında bilgi ve iletişim teknolojileri yolu ile hareket eden bilgi ve hizmetleri ifade eder. Örneğin iki kamu kurumunun ortak veritabanı kullanması.
Devletten vatandaşa; kamu kurumunun tek bir vatandaşa veya bir grup vatandaşa kamusal bilgi ve hizmetleri bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak sunmasıdır. Örneğin, kamu kurumunun sağladığı mobil platform üzerinden vatadaşın vergisini ödeyebilmesi.
Devletten özel sektöre/iş dünyasına kamu kurumunun özel sektör birimlerine bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak bilgi ve hizmet sunmasıdır. Örneğin ihale ilanlarının kamu kurumunun web sitesi üzerinde sunulması.
Vatandaştan vatandaşa; kamusal bilginin vatandaşlar arası değiş tokuşu sürecinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasıdır.
Sivil toplumdan vatandaşa; kamusal bilginin sivil toplum örgütleri tarafından vatadaşlara aktarılmasında bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasıdır

İyimser ve kötümser yaklaşımlar

E-Devlet konusunda iyimser yaklaşımlar, beklentiler olduğu kadar; kötümser yaklaşımlar, beklentiler de bulunmaktadır.

İyimser beklentiler; e-Devlet uygulamalarıyla daha etkin ve saydam bir yönetim sisteminin oluşacağı yönündedir. Bu beklentileri paylaşanlar, e-Devlet uygulamaları aracılığıyla yönetsel düzenlemelerden kaçışın kolaylaşacağını ve yönetimlerin düzenleme iktidarından, bireylerin iktidarına doğru bir gelişmenin yaşanacağını ummaktadırlar.

Kötümser beklentileri paylaşanlar ise; bilişim teknolojilerinin insanların özel hayatına müdahale aracı ve demokrasiye karşı bir tehdit olacağı şüphesini taşır.⁴