dizziness ne demek?
Baş Dönmesi (Dizziness) Hakkında Bilgiler
Baş dönmesi, kişinin dengesizlik, sersemlik, boşlukta yüzme veya etrafın döndüğü hissi gibi çeşitli duyumları tanımlamak için kullandığı genel bir terimdir. Baş dönmesi, bir hastalık değil, altta yatan farklı sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir. Hafif bir sersemlikten, günlük aktiviteleri engelleyen şiddetli bir duruma kadar değişebilir.
Baş Dönmesinin Nedenleri:
Baş dönmesinin birçok olası nedeni vardır. En yaygın nedenlerden bazıları şunlardır:
- İç Kulak Sorunları: Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV), Meniere Hastalığı, Labirentit ve Vestibüler Nörit gibi iç kulak rahatsızlıkları, dengeyi sağlayan sistemleri etkileyerek baş dönmesine neden olabilir.
- Dolaşım Sorunları: Kan basıncındaki ani düşüşler (Ortostatik Hipotansiyon), kalp yetmezliği veya kan damarlarındaki sorunlar da baş dönmesine yol açabilir.
- Nörolojik Sorunlar: Multipl Skleroz (MS), Parkinson Hastalığı, Migren ve Beyin Tümörleri gibi nörolojik durumlar baş dönmesine neden olabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçların yan etkisi olarak baş dönmesi görülebilir. Özellikle Antidepresanlar, Antihipertansifler ve sakinleştiriciler baş dönmesine yol açabilir.
- Diğer Nedenler: Dehidrasyon, düşük kan şekeri (hipoglisemi), anksiyete, panik atak, demir eksikliği anemisi, karbonmonoksit zehirlenmesi ve aşırı sıcaklık da baş dönmesine neden olabilir.
Baş Dönmesi Belirtileri:
Baş dönmesi, aşağıdaki belirtilerden biri veya birkaçıyla birlikte görülebilir:
- Sersemlik hissi
- Dengesizlik
- Boşlukta yüzme hissi
- Etrafın dönüyormuş gibi hissetme (vertigo)
- Mide bulantısı ve kusma
- Terleme
- Gözlerde titreme (nistagmus)
- Bayılma hissi veya bayılma
- Baş ağrısı
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Baş dönmesi genellikle ciddi bir durumun işareti olmasa da, aşağıdaki durumlarda mutlaka doktora başvurulmalıdır:
- Şiddetli baş dönmesi
- Ani başlayan baş dönmesi
- Baş ağrısı, görme bozuklukları, konuşma güçlüğü, uyuşukluk veya güçsüzlük gibi diğer belirtilerle birlikte görülen baş dönmesi
- Göğüs ağrısı veya nefes darlığı ile birlikte görülen baş dönmesi
- Düşme veya bilinç kaybı ile sonuçlanan baş dönmesi
- Sık sık tekrarlayan veya uzun süren baş dönmesi
Tanı:
Doktor, baş dönmesinin nedenini belirlemek için öncelikle tıbbi öykünüzü alacak ve fiziksel bir muayene yapacaktır. Gerekirse, aşağıdaki testler de istenebilir:
- Denge Testleri: Dengeyi değerlendirmek için çeşitli testler yapılabilir.
- Odyometri: İşitme testidir ve iç kulak sorunlarını tespit etmeye yardımcı olabilir.
- Göz Hareketleri Testleri (Nistagmus): Göz hareketlerindeki anormallikleri değerlendirir.
- Kan Testleri: Anemi, enfeksiyon veya diğer tıbbi durumları tespit etmek için yapılabilir.
- Görüntüleme Testleri (MR veya BT): Beyin ve iç kulak yapılarının görüntülenmesini sağlar ve tümörler veya diğer anormallikleri tespit etmeye yardımcı olabilir.
Tedavi:
Baş dönmesinin tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- İlaçlar: Baş dönmesi ve mide bulantısını hafifletmek için ilaçlar kullanılabilir.
- Fizik Tedavi: Denge ve koordinasyonu iyileştirmek için egzersizler yapılabilir (Vestibüler Rehabilitasyon).
- Epley Manevrası: BPPV'nin tedavisinde kullanılan özel bir manevradır.
- Cerrahi: Nadiren, altta yatan ciddi bir sorunu düzeltmek için cerrahi gerekebilir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Yeterli sıvı alımı, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve tetikleyicilerden kaçınma baş dönmesini azaltmaya yardımcı olabilir.