diyabet ne demek?

Diyabet, vücudun kan şekerini (glikoz) düzenleme şekliyle ilgili bir grup metabolik hastalıktır. Kan şekerinizin düzenlenmesinden pankreasınızda üretilen insülin hormonu sorumludur. İnsülin, kanınızdaki glikozu hücrelerinize taşıyarak enerji olarak kullanılmasını sağlar. Diyabet, vücudun yeterince insülin üretmediği veya vücut hücrelerinin insüline yeterince yanıt vermediği durumlarda ortaya çıkar. Bu da kanınızda yüksek glikoz seviyelerine (hiperglisemi) yol açar.

Diyabet üç ana tipe ayrılır:

• Tip 1 Diyabet: Otoimmün bir hastalıktır. Vücudun bağışıklık sistemi yanlışlıkla pankreasın insülin üreten hücrelerine saldırarak onları yok eder. Sonuç olarak, vücut neredeyse hiç insülin üretemez. Tip 1 diyabet genellikle çocukluk veya genç erişkinlikte başlar ve yaşam boyu insülin enjeksiyonu veya pompası gerektirir.

• Tip 2 Diyabet: Vücut yeterince insülin üretemediğinde veya vücut hücreleri insüline yeterince yanıt vermediğinde (insülin direnci) meydana gelir. Tip 2 diyabet genellikle yetişkinlikte başlar ve obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve aile öyküsü gibi faktörlerle ilişkilidir. Tip 2 diyabet, yaşam tarzı değişiklikleri, oral ilaçlar veya insülin enjeksiyonları ile yönetilebilir.

• Gestasyonel Diyabet: Hamilelik sırasında gelişen bir şeker hastalığı türüdür. Genellikle hamileliğin son üç ayında ortaya çıkar ve genellikle doğumdan sonra kaybolur, ancak ileride Tip 2 diyabet gelişme riskini artırır.

Diyabet Belirtileri: Belirtiler kişiden kişiye değişebilir ve bazı kişilerde hiç belirti olmayabilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Çok susama
• Sık idrara çıkma
• Açlık hissi
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Yorgunluk
• Bulanık görme
• Yavaş iyileşen yaralar
• Sık enfeksiyonlar
• Karıncalanma veya uyuşma (periferik nöropati)

Diyabet Komplikasyonları: Yüksek kan şekeri seviyeleri uzun süre devam ederse, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:

• Kalp hastalığı
• Felç
• Böbrek hastalığı
• Göz hastalığı (diyabetik retinopati)
• Sinir hasarı (diyabetik nöropati)
• Ayak yaraları ve ampütasyon

Diyabet Tedavisi: Tedavi, diyabet türüne ve bireysel ihtiyaçlara bağlıdır. Tip 1 diyabetli kişiler yaşam boyu insülin tedavisi görmelidir. Tip 2 diyabetli kişiler, yaşam tarzı değişiklikleri (diyet ve egzersiz), oral ilaçlar veya insülin enjeksiyonları ile tedavi edilebilir. Gestasyonel diyabet, genellikle diyet ve egzersizle kontrol altına alınabilir, ancak bazen insülin gerekebilir.

Önlem: Diyabet riskini azaltmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek çok önemlidir. Bu, dengeli beslenme, düzenli egzersiz, sağlıklı kiloyu koruma ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmayı içerir. Aile öyküsü olan kişilerin risk faktörlerini bilmeleri ve düzenli olarak kan şekeri kontrolleri yaptırmaları önemlidir.

Bu bilgi yalnızca genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Diyabet tanısı veya tedavisi konusunda doktorunuza veya diğer sağlık uzmanınıza danışmanız önemlidir.