dinozaury ne demek?

Dinozorlar Hakkında Temel Bilgiler

Dinozorlar, Mezozoik Zaman'da (yaklaşık 252 milyon ila 66 milyon yıl önce) yaşamış, karasal omurgalıların baskın grubu olan bir sürüngen kladıdır. Kelime kökeni, Yunanca "deinos" (korkunç) ve "sauros" (kertenkele) kelimelerinden gelir. Ancak dinozorlar, kertenkelelerden ayrı bir evrimsel çizgiye aittirler.

  • Sınıflandırma: Dinozorlar, genel olarak iki ana gruba ayrılır:

    • Ornithischia ("kuş kalçalılar"): Pubis kemiği arkaya dönük olan otobur dinozorlar. Örnekler arasında Stegosaurus, Triceratops ve Ankylosaurus bulunur.
    • Saurischia ("kertenkele kalçalılar"): Pubis kemiği öne doğru olan veya hem öne hem de arkaya dönük olan dinozorlar. Bu grup hem otobur (Sauropoda) hem de etobur (Theropoda) türleri içerir.
  • Beslenme Şekilleri: Dinozorlar arasında hem otoburlar (bitki yiyenler) hem de etoburlar (et yiyenler) bulunmaktadır. Bazı türlerin hem et hem de ot yediği (omnivor) düşünülmektedir.

  • Boyut ve Ağırlık: Dinozorlar, çok çeşitli boyutlarda gelmişlerdir. Bazıları bir tavuk kadar küçükken, bazıları ise bir otobüs kadar büyüktür. Bilinen en büyük dinozorlar, Sauropoda grubuna aittir.

  • Tüyler: Önceleri sadece kuşlarda görüldüğü düşünülen tüyler, günümüzde birçok dinozor türünde de bulunduğu bilinmektedir. Özellikle Theropodlar (örneğin Velociraptor), tüylü dinozorlara örnektir. Tüylerin, sıcaklık düzenlemesi, gösteriş veya uçuş gibi farklı amaçlara hizmet ettiği düşünülmektedir.

  • Yok Oluş: Dinozorların çoğu, yaklaşık 66 milyon yıl önce, Kretase-Paleojen yok oluşu sırasında ortadan kalkmıştır. Bu yok oluşun temel nedeni olarak, büyük bir asteroit çarpması ve bunun sonucunda oluşan çevresel değişiklikler gösterilmektedir. Ancak kuşlar (Theropod dinozorlarının soyundan gelmektedir) bu yok oluştan sağ çıkmayı başarmıştır.