dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu ne demek?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında başlayan ve yetişkinlikte de devam edebilen nörogelişimsel bir bozukluktur. Temel olarak dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileriyle karakterizedir. Bu belirtiler kişinin günlük yaşamını, okul başarısını, iş hayatını ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.

Belirtileri:

  • Dikkat Eksikliği: Dikkati sürdürmekte zorlanma, detaylara dikkat etmede güçlük, kolayca dikkatin dağılması, yönergeleri takip etmekte zorlanma, eşyalarını kaybetme, unutkanlık gibi belirtiler görülür.

  • Hiperaktivite: Aşırı hareketlilik, yerinde duramama, sürekli kıpır kıpır olma, sessizce oynamakta zorlanma, uygunsuz zamanlarda koşuşturma veya tırmanma gibi belirtiler gözlemlenir.

  • Dürtüsellik: Sırasını beklemekte zorlanma, soruları tamamlanmadan cevaplama, başkalarının sözünü kesme, düşünmeden hareket etme gibi davranışlar sergilenir.

Nedenleri:

DEHB'nin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, beyin yapısı ve fonksiyonlarındaki farklılıklar, çevresel faktörler (hamilelikte alkol veya sigara kullanımı, erken doğum, düşük doğum ağırlığı vb.) gibi etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir.

Teşhis:

DEHB teşhisi, bir çocuk psikiyatristi veya nöroloğu tarafından konulur. Teşhis sürecinde, kişinin belirtileri, tıbbi öyküsü, aile öyküsü, okul performansı ve davranışları hakkında detaylı bilgi alınır. Gerekli görüldüğünde psikolojik testler ve değerlendirmeler de yapılabilir.

Tedavi:

DEHB tedavisinde genellikle ilaç tedavisi, davranış terapisi ve psikoeğitim yaklaşımları kullanılır. İlaçlar, beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzenleyerek belirtilerin kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Davranış terapisi, kişinin dikkatini toplamasına, dürtülerini kontrol etmesine ve sosyal becerilerini geliştirmesine yönelik stratejiler öğretir. Psikoeğitim ise, DEHB hakkında bilgi vererek kişinin ve ailesinin bozukluğu anlamasına ve başa çıkmasına yardımcı olur.

Önemli Not: DEHB teşhisi ve tedavisi uzman bir hekim tarafından yapılmalıdır. Kendi kendine teşhis koymaktan veya tedavi yöntemleri denemekten kaçının.