devre kesici ne demek?

Devre Kesici Nedir?

Devre kesiciler, elektrik devrelerindeki aşırı akım veya kısa devre gibi anormal durumları algılayarak devreyi otomatik olarak açan ve elektrik akışını kesen elektromekanik cihazlardır. Temel amaçları, elektrik tesisatını ve bağlı cihazları hasardan korumak ve yangın riskini önlemektir. Bir nevi otomatik sigorta görevi görürler.

Çalışma Prensibi

Devre kesiciler genellikle aşağıdaki prensiplerden birine göre çalışır:

• Termik Manyetik Devre Kesiciler: Bu tip devre kesiciler, hem aşırı akıma karşı termik bir eleman (bimetal şerit) hem de kısa devreye karşı manyetik bir eleman (elektromıknatıs) içerir. Aşırı akım durumunda bimetal şerit ısınarak bükülür ve mekanizmayı tetikleyerek devreyi açar. Kısa devre durumunda ise elektromıknatıs aniden devreye girerek devreyi hızlı bir şekilde açar.
• Manyetik Devre Kesiciler: Sadece manyetik prensibe göre çalışır ve kısa devre koruması için kullanılır. Yüksek akım durumunda oluşan manyetik alan, mekanizmayı tetikleyerek devreyi açar.
• Elektronik Devre Kesiciler: Daha gelişmiş devre kesicilerdir ve akımı elektronik olarak algılar. Ayarlanabilir açma karakteristikleri sunarlar ve daha hassas koruma sağlarlar.

Devre Kesici Çeşitleri

• Mini Tip Devre Kesiciler (MCB): Evlerde ve ticari binalarda yaygın olarak kullanılan küçük boyutlu devre kesicilerdir.
• Kaçak Akım Rölesi (RCCB/RCD): Toprak kaçağı akımlarını algılayarak devreyi açan ve insanları elektrik çarpmasına karşı koruyan cihazlardır. (Kaçak Akım Rölesi)
• Artık Akım Devre Kesicileri (RCBO): Hem kaçak akım koruması hem de aşırı akım/kısa devre koruması sağlayan kombine cihazlardır.
• Kompakt Tip Devre Kesiciler (MCCB): Daha yüksek akım değerleri için kullanılan, endüstriyel uygulamalara uygun devre kesicilerdir.
• Güç Devre Kesicileri (ACB): Yüksek gerilim ve yüksek akım uygulamalarında kullanılan büyük boyutlu devre kesicilerdir.

Devre Kesici Seçimi

Bir devre kesici seçimi yapılırken, aşağıdaki faktörler dikkate alınmalıdır:

• Akım Değeri: Korunacak devrenin nominal akım değerine uygun bir devre kesici seçilmelidir.
• Açma Karakteristiği: Devre kesicinin açma süresi ve akım değerine bağlı olarak belirlenen karakteristik eğrisi, korunacak yüke uygun olmalıdır. Örneğin, motor devreleri için farklı karakteristiklere sahip devre kesiciler kullanılır.
• Kısa Devre Kesme Kapasitesi: Devre kesicinin, olası bir kısa devre durumunda akımı güvenli bir şekilde kesebilme yeteneğidir.
• Gerilim Değeri: Devre kesicinin nominal gerilim değeri, devrenin gerilim değerine uygun olmalıdır.
• Standartlar ve Sertifikalar: Devre kesicinin ilgili standartlara (örneğin, IEC, EN) uygun olması ve gerekli sertifikalara sahip olması önemlidir.

Devre Kesici Sembolü

Elektrik şemalarında devre kesiciler genellikle şu şekilde sembolize edilir:

• Tek kutuplu: ▭ veya ┢
• Çok kutuplu: ▭▭ veya ┢┢
• Kaçak akım rölesi: Ↄ (içinde bir ok ile)

Devre Kesici Testi

Devre kesicilerin düzgün çalıştığından emin olmak için düzenli olarak test edilmesi önemlidir. Testler, devre kesicinin açma akımını, açma süresini ve kaçak akım korumasını kontrol etmeyi içerir.