copyleft ne demek?

Copyleft, özgür yazılım ve açık kaynak projelerinde kullanılan bir lisanslama yöntemidir. Temel prensibi, bir eserin (genellikle yazılımın) kaynak kodunun dağıtılmasına ve değiştirilmesine izin vermekle birlikte, bu değişikliklerin de aynı özgürlükle dağıtılmasını zorunlu kılmaktır. Yani, bir copyleft lisanslı eseri temel alarak yeni bir eser yarattığınızda, bu yeni eseri de aynı veya benzer bir copyleft lisansı ile yayınlamak zorundasınız.

Copyleft'in Amaçları:

Özgürlüğün Korunması: Copyleft, yazılımın veya eserin her zaman özgür kalmasını ve kullanıcıların haklarının korunmasını amaçlar.
Paylaşımın Teşvik Edilmesi: Değişikliklerin ve geliştirmelerin paylaşılmasını zorunlu kılarak, işbirliğini ve inovasyonu teşvik eder.
Türev Eserlerin Özgürlüğü: Copyleft, türev eserlerin de aynı özgürlükle dağıtılmasını sağlayarak, özgürlük zincirinin devamlılığını garanti eder.

Copyleft'in Çalışma Prensibi:

Copyleft, telif hakkı yasalarını kullanarak çalışır. Eserin yaratıcısı, telif hakkını saklı tutar, ancak kullanıcılara belirli haklar verir. Bu haklar arasında eseri kullanma, kopyalama, dağıtma ve değiştirme bulunur. Ancak, bu hakların kullanılması, eserin türevlerinin de aynı özgürlükle dağıtılması şartına bağlıdır.

Önemli Copyleft Lisansları:

GNU Genel Kamu Lisansı (GPL)
GNU Lesser Genel Kamu Lisansı (LGPL)
Mozilla Public License (MPL)

Copyleft ve İzin Verici Lisanslar Arasındaki Fark:

Copyleft lisansları, türev eserlerin de aynı özgürlükle dağıtılmasını zorunlu kılarken, izin verici lisanslar (örneğin, MIT Lisansı, BSD Lisansı) türev eserlerin herhangi bir lisans altında (hatta tescilli lisans altında) dağıtılmasına izin verir. Bu nedenle, copyleft lisansları daha güçlü bir özgürlük koruması sağlar.