ciguatera ne demek?

Ciguatera Hakkında Bilgi

Ciguatera, tropikal ve subtropikal bölgelerde yaşayan resif balıklarının tüketilmesiyle ortaya çıkan bir tür besin zehirlenmesidir. Bu zehirlenmeye, Gambierdiscus toxicus gibi dinoflagellatlar tarafından üretilen ve balıkların besin zinciri yoluyla vücutlarında biriktirdiği ciguatoksinler neden olur.

Nedenleri

• Dinoflagellatlar: Gambierdiscus toxicus ve benzeri dinoflagellatlar, mercan resiflerinde yaşar ve ciguatoksin üretirler.
• Besin Zinciri: Küçük otçul balıklar bu dinoflagellatları yiyerek toksinleri bünyelerine alırlar. Daha sonra, bu küçük balıkları yiyen büyük yırtıcı balıklarda toksin konsantrasyonu artar.
• İnsan Tüketimi: İnsanlar, ciguatoksin birikimi yüksek olan bu büyük yırtıcı balıkları (örneğin, barakuda, orfoz, uskumru) tüketerek ciguatera zehirlenmesi yaşarlar.

Belirtileri

Ciguatera zehirlenmesinin belirtileri genellikle balık tüketiminden birkaç saat ila birkaç gün sonra ortaya çıkar ve çeşitli sistemleri etkileyebilir:

• Gastrointestinal: Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı.
• Nörolojik:
  • Parestezi (Uyuşma, karıncalanma, yanma hissi)
  • Dizestezi (Dokunmaya karşı aşırı hassasiyet veya ağrı)
  • Sıcak ve soğuk duyusunun ters algılanması (örneğin, soğuk bir nesneye dokunulduğunda sıcak hissedilmesi)
  • Baş ağrısı, kas ağrıları, yorgunluk, baş dönmesi.
• Kardiyovasküler: Bradikardi (kalp atış hızının yavaşlaması), hipotansiyon (düşük tansiyon).
• Diğer: Kaşıntı, döküntü, dişlerde gevşeme hissi.

Teşhis

Ciguatera zehirlenmesinin tanısı genellikle klinik belirtilere dayanır. Balık tüketimi öyküsü ve tipik semptomların varlığı teşhisi destekler. Laboratuvar testleri (örneğin, balık örneklerinde toksin analizi) nadiren yapılır.

Tedavi

Ciguatera için spesifik bir antitoksin bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

• Sıvı Takviyesi: Kusma ve ishal nedeniyle kaybedilen sıvıların yerine konması.
• Ağrı Kesiciler: Ağrı ve kas kramplarının hafifletilmesi.
• Mannitol: Bazı vakalarda nörolojik semptomları hafifletmek için kullanılabilir.
• Amitriptilin: Kronik nörolojik semptomları olan hastalarda kullanılabilir.

Önleme

Ciguatera zehirlenmesini önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Riskli balık türlerinden kaçınma: Barakuda, orfoz, uskumru gibi büyük yırtıcı balıkların tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Balığın kaynağının bilinmesi: Güvenilir kaynaklardan balık temin edilmeli ve balığın hangi bölgeden geldiği öğrenilmelidir.
• Büyük balıklardan kaçınma: Küçük balıklarda toksin birikimi daha az olduğundan, büyük balıklar yerine küçük balıklar tercih edilmelidir.
• Pişirme yönteminin etkisi yok: Pişirme, dondurma veya diğer yöntemlerle toksinler yok edilemez.