cezai ehliyet ne demek?

Cezai Ehliyet Nedir?

Cezai ehliyet, bir kişinin işlediği fiilden dolayı ceza hukuku kurallarına göre sorumlu tutulabilme yeteneğidir. Yani, bir kişinin bir suçu işlediğinde, o suçun hukuki sonuçlarını anlayabilme ve davranışlarını bu anlayışa göre yönlendirebilme kapasitesine sahip olmasıdır. Cezai ehliyeti olmayan bir kişi, işlediği suçtan dolayı cezalandırılamaz.

Cezai ehliyetin belirlenmesinde dikkate alınan temel unsurlar şunlardır:

• Yaş: Türk Ceza Kanunu'na göre yaş küçüklüğü https://www.nedemek.page/kavramlar/yaş%20küçüklüğü, cezai ehliyeti etkileyen en önemli faktörlerden biridir.
• Akıl Hastalığı: Akıl hastalığı https://www.nedemek.page/kavramlar/akıl%20hastalığı veya akıl zayıflığı nedeniyle fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli ölçüde azalmış olan kişiler cezai ehliyete sahip değildir.
• Sağır ve Dilsizlik: Sağır ve dilsizlik https://www.nedemek.page/kavramlar/sağır%20ve%20dilsizlik de cezai ehliyeti etkileyebilecek bir durumdur. Bu durumdaki kişilerin iletişim kurma ve algılama yeteneklerindeki farklılıklar dikkate alınır.
• Geçici Nedenler: Alkol veya uyuşturucu madde etkisi https://www.nedemek.page/kavramlar/alkol%20veya%20uyuşturucu%20madde%20etkisi gibi geçici nedenlerle davranışlarını yönlendirme yeteneği azalmış olan kişilerde de cezai ehliyet değerlendirmesi yapılır.

Cezai ehliyetin tespiti genellikle uzman doktor raporları ile yapılır. Mahkeme, sanığın cezai ehliyetinin olup olmadığını belirlemek için Adli Tıp Kurumu veya diğer uzmanlardan rapor talep edebilir. Cezai ehliyeti tam olmayan kişiler hakkında, işledikleri fiilin niteliğine göre güvenlik tedbirlerine hükmedilebilir.