ceviz ne demek?

Ceviz, Juglandaceae (cevizgiller) familyasının Juglans cinsinden, tek tüysü yaprakları karşılıklı dizilmiş ve aromatik kokulu ağaç türlerinin ve bu ağaçların meyvelerinin ortak adı.

Kışın yaprağını döken ağaçlardır. Genç sürgünlerin özü bölmelidir. Tomurcuklar az sayıda pullarla örtülmüştür. Yaprakçıkların kenarları bazı türlerde ince dişli, bazılarda ise düzdür (tam kenarlı). Yaprakçık sayısı türlere göre (3) 5-23 arasında değişir.

Çiçekler bir evciklidir. Erkek çiçekler bir önceki yılın sürgünlerinde yan durumlu, aşağıya sarkan kedicik halinde kurul oluşturur. Kurullar dallanmamıştır. Her bir erkek çiçeğin 1 brahte, 2 brahtecik ile 3-4 loplu bir çevre yaprağı (çanak) vardır. Etamin sayısı 7-105'tir. Dişi çiçekler ise yeni sürgünlerin ucunda terminal (tepede) durumlu dik duran 2-8 çiçekli fakir kurullar oluşturur. Dişi çiçeğinde 1 brahte, 2 brahtecik, 4 loplu çevre yaprağı vardır. Bunlar ovaryumla kaynaşmıştır, yalnız uçları serbesttir. Ovaryum alt durumludur; etli kalın 2 stigması oldukça gelişmiştir.

Sonbaharda olgunlaşan büyük çekirdekli sulu meyvenin iç kısmı 2 bölmeye ayrılmıştır. Tohum 2 loplu, yağlı ve lezzetlidir.

Odununun özü koyu, dış kısmı açık renkli, ağır ve güzel cila kabul eden odunları vardır.

Ekolojik Özellikleri

Ceviz ağacı pH değeri 5 ile 8 arasınada olan ve süzek topraklarda yetişir.

Türler

Seksiyon Juglans. Yapraklar büyük (20–45 cm) ile 5-9 geniş yaprakçıklı, saçsız, kenarları tamdır. Odunu serttir. Güneydoğu Avrupa ile Asya.
- Adi ceviz (Juglans regia) (J. duclouxiana, J. fallax, J. orientis) Türkiye.
Seksiyon Rhysocaryon. Yapraklar büyük (20–50 cm) ile 11-23 ince yaprakçıklı, ince tüylü, kenarı dişlidir. Odunu serttir. Kuzey Amerika, Güney Amerika.
- Arjantin cevizi (Juglans australis) (J. boliviana)
- Brezilya cevizi (Juglans brasiliensis)
- Kaliforniya cevizi (Juglans californica)
- Hinds cevizi (Juglans hindsii)
- Nuevo Leon cevizi (Juglans hirsuta)
- Jamaika cevizi (Juglans jamaicensis) (J. insularis)
- Arizona cevizi (Juglans major) (J. arizonica, J. elaeopyron, J. torreyi)
  - Juglans major var. glabrata
- Teksas cevizi (Juglans microcarpa) (J. rupestris)
  - Juglans microcarpa var. stewartii
- Meksika cevizi (Juglans mollis)
- And Dağları cevizi (Juglans neotropica) (J. honorei)
- Kara ceviz (Juglans nigra)
- Juglans olanchana
- Peru cevizi (Juglans peruviana)
- Juglans soratensis
- Guatemala cevizi (Juglans steyermarkii)
- Venezuela cevizi (Juglans venezuelensis)
Seksiyon Cardiocaryon. Yapraklar çok büyük (40–90 cm) ile 11-19 geniş yaprakçıklı, yumuşak tüylü, kenarları dişlidir. Odunu yumuşaktır. Kuzeydoğu Asya, doğu Kuzey Amerika.
- Japon cevizi (Juglans ailantifolia) (J. cordiformis, J. sieboldiana)
- Boz ceviz (Juglans cinerea)
- Çin cevizi veya Mançurya cevizi (Juglans mandschurica) J. cathayensis, J. formosana, J. hopeiensis, J. stenocarpa)

Hibridler (melezler)

Juglans × bixbyi J. ailantifolia × J. cinerea
Juglans × intermedia J. nigra × J. regia
Juglans × notha J. ailantifolia × J. regia
Juglans × quadrangulata J. cinerea × J. regia
Juglans × sinensis J. mandschurica × J. regia
Juglans × paradox J. hindsii × J. regia
Juglans × royal J. hindsii × J. nigra

Üretim

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p>Ceviz (kabuklu) üretimi – 2017</p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p>Ülke</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><center> </center></td> </tr> <tr class="odd"> <td><center> </center></td> </tr> <tr class="even"> <td><center> </center></td> </tr> <tr class="odd"> <td><center> </center></td> </tr> <tr class="even"> <td><center> </center></td> </tr> <tr class="odd"> <td><center> </center></td> </tr> <tr class="even"> <td><center> <p><strong>Dünya</strong></p> </center></td> </tr> <tr class="odd"> <td><center> <p><small>Kaynak: <a href="Birleşmiş_Milletler" title="wikilink">Birleşmiş Milletler</a> <a href="FAOSTAT" title="wikilink">FAOSTAT</a><a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></small></small></p></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"><a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

2017 yılında dünya ceviz üretimi (kabuklu) 3,8 milyon ton idi ve dünya toplamının yarısını (tablo) üreten Çin liderdi. Diğer büyük üreticiler ABD (%15) ve İran (%9) idi.

Besin bilgisi

Yenilebilir ham ceviz tohumu %4 su, %14 karbonhidrat, %15 protein ve %65 yağ içerir.¹ 100 gramı 654 kalori sağlar ve protein, lif, B vitaminleri, niyasin, vitamin B6, folik asit ve bazı mineraller açısından zengindir.²

Ceviz yağı çoğunlukla çoklu doymamış yağ asitlerinden özellikle alfa-linolenik asitten ve linoleik asitten oluşur, oleik asit, tekli doymamış yağ içermesine rağmen toplam yağın %31'i doymuş yağdır.³