captcha ne demek?

CAPTCHA Nedir?

CAPTCHA, İngilizce "Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart" ifadesinin kısaltmasıdır ve Türkçe'ye "Bilgisayarları ve İnsanları Ayırt Etmek İçin Tamamen Otomatikleştirilmiş Kamusal Turing Testi" olarak çevrilebilir. Temelde amacı, bir web sitesine veya uygulamaya erişen kişinin gerçek bir insan mı yoksa bir bot mu olduğunu ayırt etmektir.

CAPTCHA'lar, kötü niyetli botların otomatik olarak form doldurmasını, yorum yapmasını, hesap oluşturmasını veya diğer zararlı faaliyetlerde bulunmasını engellemek için kullanılır. Botlar genellikle karmaşık görevleri yerine getiremezken, insanlar bu görevleri kolaylıkla tamamlayabilir.

Nasıl Çalışır?

CAPTCHA'lar genellikle kullanıcılardan belirli bir görevi tamamlamalarını isteyerek çalışır. Bu görevler şunları içerebilir:

Bozuk Metni Okuma: Kullanıcıdan bozuk, eğik veya gürültülü metni yazması istenir. Bu, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/metin%20tanıma">metin tanıma</a> yazılımlarının zorlanmasını sağlar.
Resimleri Tanıma: Kullanıcıdan belirli nesneleri (örneğin, trafik lambaları, otobüsler, mağazalar) içeren resimleri seçmesi istenir. Bu, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/görüntü%20işleme">görüntü işleme</a> yeteneklerini test eder.
Basit Matematik Problemleri: Kullanıcıdan basit bir matematik problemini çözmesi istenir (örneğin, 2 + 3 = ?).
Sesli CAPTCHA: Görme engelli kullanıcılar için, kullanıcıdan bir dizi sayıyı veya harfi dinleyip girmesi istenir.
Checkbox CAPTCHA ("I'm not a robot"): Kullanıcıdan basitçe "Ben robot değilim" kutusunu işaretlemesi istenir. Bu tür CAPTCHA'lar, kullanıcının fare hareketleri ve diğer davranışları analiz ederek bir insan olup olmadığını anlamaya çalışır.

Amaçları:

Spam Koruması: Web sitelerine otomatik spam gönderimini engellemek.
Hesap Oluşturma Sahtekarlığını Önleme: Otomatik olarak çok sayıda sahte hesap oluşturulmasını engellemek.
Web Sitesi Saldırılarını Azaltma: DDoS gibi saldırıları gerçekleştiren botların etkisini azaltmak.
Veri Kazıma Önleme: Verilerin otomatik olarak çekilmesini engellemek.

Dezavantajları:

Kullanıcı Deneyimini Olumsuz Etkileme: CAPTCHA'lar, kullanıcıların web sitelerinde veya uygulamalarda gezinmesini zorlaştırabilir ve <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/kullanıcı%20deneyimi">kullanıcı deneyimini</a> olumsuz etkileyebilir.
Erişilebilirlik Sorunları: Bazı CAPTCHA'lar, engelli kullanıcılar için erişilebilirlik sorunları yaratabilir.
Botların Gelişimi: Botlar sürekli olarak geliştiği için, CAPTCHA'lar da sürekli olarak güncellenmeli ve iyileştirilmelidir.

Alternatifler:

reCAPTCHA v3: Kullanıcının davranışını arka planda analiz ederek, CAPTCHA çözme zorunluluğunu ortadan kaldırır.
HoneyPot: Formlara gizli alanlar eklenerek, botların bu alanları doldurması beklenir. İnsan kullanıcılar bu alanları göremez ve dolduramaz.
Davranışsal Analiz: Kullanıcının fare hareketleri, klavye kullanımı ve diğer davranışsal özelliklerini analiz ederek botları tespit etmek.

Kategoriler