borsa istanbul ne demek?

Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (kısaca İMKB) olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir

24 Şubat 2017 yılında yayımlanan kararname ile devlete ait bütün hisselerinin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesi kararlaştırılmıştır.12

13 Haziran 2017 tarihinde BİST 100 endeksi 100.000 puanı gördü.3

27 Temmuz 2020 tarihinden itibaren endeks 23 yıl önceki haline döndürülerek iki sıfır atılmıştır.4

Tarih

1983-1984: Kuruluş

6 Ekim 1983 tarih ve 18183 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Menkul Kıymetler Borsaları Hakkında 91 sayılı KHK", Türkiye'nin sermaye piyasalarını daha etkin hale getirmek perspektifi ile Türkiye'de menkul kıymet alım satım işlemlerinin gerçekleştirilmesine elverişli ortam yaratmak amacıyla Türkiye'deki borsaların kuruluş esas ve şartlarını düzenlemek olan görevi ve ilk olarak İMKB adıyla 6 Ekim 1984 tarih ve 18637 sayılı Resmî Gazete ile yayımlanan "Menkul Kıymetler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik" ile Türkiye'de menkul kıymetler borsalarının kuruluş, çalışma, denetlenme ve borsada alım satım esasları ile borsa üyelerinin kuruluş, çalışma ve yükümlülükleri düzenlenmiştir. İlk işlemler 3 Ocak 1986 tarihinde 19 hisse senedi ile başladı.5

Yönetim

Borsa İstanbul, genel kurulca 3 yıl için seçilen ve 9 üyeden oluşan bir yönetim kurulu tarafından yönetilir. Yönetim kurulu başkanı yönetim kurulu tarafından seçilir.6

Oluşum

BİST, bir meslek kuruluşu olarak yatırım ve kalkınma bankaları, ticari bankalar ve aracı kurumlardan oluşan üyelere sahip olup, hisse senetleri Piyasası'nda dört sürekli pazar bulunmaktadır. Bunlar; ulusal pazar, ikinci ulusal pazar, yeni ekonomi pazarı ve gözaltı pazarıdır. BİST tahvil ve bono piyasasında ise kesin alım satım pazarı, repo-ters repo pazarı ve gayrimenkul sertifikaları pazarı bulunmaktadır.

Borsada ortaklık hakkı veya alacaklılık hakkı sağlayan ve Sermaye Piyasası Kurulunca menkul kıymet olarak kabul edilen sermaye piyasası araçları işlem görebilmektedir. BIST'de hisse senedi, devlet tahvili ve hazine bonosu işlem görmekte ve Yatırımcıları Koruma Fonu'ndan aracı kuruluşların yaptıkları sermaye piyasası faaliyetleri nedeniyle müşterilerine karşı sadece hisse senedi işlemlerinden doğan nakit ödeme ve hisse senedi teslim yükümlülükleri için ödeme yapılabilmektedir.

5 Nisan 2013'te Borsa İstanbul adını almıştır.7

2022 itibariyle BIST100'de işlem gören şirketler

Kod 8Firma AdıSektörAlt-SektörYönetim MerkeziKuruluş Yılı
ADESEADESE Gayrimenkul YatırımMali KuruluşGayrimenkul Yatırım OrtaklığıKonya
AGHOLAG Anadolu Grubu HoldingMali KuruluşHoldingİstanbul
AKBNKAkbankBankacılıkBankacılıkİstanbul
AKSAAKSA Akrilik KimyaİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik ÜrünlerYalova
AKSENAKSA Enerji ÜretimİmalatEnerjiİstanbul
ALGYOAlarko Gayrimenkul Yatırım OrtaklığıMali KuruluşGayrimenkul Yatırım Ortaklığıİstanbul
ALARKAlarko HoldingMali KuruluşHoldingİstanbul
ALKİMALKİM ALKALİ KimyaİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünlerİstanbul
AEFESAnadolu Efes Biracılık ve MaltİmalatGıda, İçecek ve Tütünİstanbul
ARCLKArçelikİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçlarıİstanbul
ARDYZARD Grup Bilişim TeknolojileriTeknoloji / BilişimTeknoloji / BilişimAnkara
ASELSAselsanSavunmaSavunmaAnkara
AYDEMAYDEM EnerjiİmalatEnerjiDenizli
BASGZBaşkent Doğalgaz Dağıtım Gayrimenkul Yatırım OrtaklığıMali KuruluşGayrimenkul Yatırım OrtaklığıAnkara
BERABera HoldingMali KuruluşHoldingKonya
BIMASBİM Birleşik MağazalarTicaretPerakende Ticaretİstanbul
BIOENBİOTREND Çevre ve Enerji YatırımlarıElektrik Gaz ve SuElektrik Gaz ve Suİstanbul
BRYATBORUSAN Yatırım ve PazarlamaMali KuruluşYatırım Şirketiİstanbul
BRISABrisa Bridgestone Sabancı LastikİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünlerİstanbul
CCOLACoca-Cola İçecekİmalatGıda, İçecek ve Tütünİstanbul
CANTEÇAN2 TermikİmalatElektrik Gaz ve Suİstanbul
CEMASÇEMAŞ Döküm SanayiİmalatMetal SanayiKırşehir
CIMSAÇimsa ÇimentoİmalatTaş ve Toprağa Dayalı İmalatİstanbul
DOHOLDoğan Şirketler Grubu HoldingMali KuruluşHoldingİstanbul
DOASDoğuş OtomotivTicaretOtel / Lokanta / Perakende Ticaretİstanbul
EGEENEge Endüstri ve TicaretİmalatMetal Eşya / Makine / Ulaşım Araçlarıİzmir
ECILCEİS Eczacıbaşı İlaçMali KuruluşHoldingİstanbul
EKGYOEmlak Konut Gayrimenkul Yatırım OrtaklığıMali KuruluşGayrimenkul Yatırım Ortaklığıİstanbul
ENJSAEnerjisaİmalat / DağıtımElektrik, Gaz ve Suİstanbul
ENKAIEnka İnşaatİnşaat ve Bayındırlıkİnşaat ve Bayındırlıkİstanbul
ERBOSErbosan Erciyas BoruİmalatMetal SanayiKayseri
EREGLEreğli Demir ve Çelik FabrikalarıİmalatMetal Sanayiİstanbul
ESENEsenboğa ElektrikİmalatEnerjiAnkara
FROTOFord OtomotivİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım AraçlarıIstanbul
GENILGen İlaçTicaretPerakende TicaretAnkara
GESANGirişim Elektrik Sanayiİnşaat ve Bayındırlıkİnşaat ve BayındırlıkAnkara
GLYHOGlobal YatırımMali KuruluşYatırım Şirketiİstanbul
GOZDEGözde Girişim Sermayesi Yatırım OrtaklığıMali KuruluşGirişim Sermayesi Yatırım Ortaklığıİstanbul
GUBRFGübre FabrikalarıİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünlerİstanbul
SAHOLHacı Ömer Sabancı HoldingMali KuruluşHoldingİstanbul
HEKTSHektaş TicaretİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik ÜrünlerKocaeli
INDESİndeks BilgisayarTeknolojiBilişimİstanbul
IPEKEİpek Doğal EnerjiMadencilik ve Taş OcakçılığıHam Petrol ve Doğal Gaz ÇıkartılmasıAnkara
ISDMRİskenderun Demir ve ÇelikİmalatMetal SanayiHatay
ISFINİş Finansal KiralamaMali KuruluşFinansal Kiralama ve Faktoringİstanbul
ISGYOİş Gayrimenkul Yatırım OrtaklığıMali KuruluşGayrimenkul Yatırım Ortaklığıİstanbul
ISMENİş Yatırım Menkul DeğerlerMali KuruluşAracı Kurumİstanbul
IZMDCİZDEMİRİmalatMetal SanayiIzmir
KRDMDKardemir Karabük Demir ÇelikİmalatMetal SanayiKarabük
KARSNKarsan OtomotivİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım AraçlarıBursa
KARTNKartonsanİmalatKağıt ve Kağıt Ürünler, Basım ve Yayınİstanbul1967
KERVTKerevitaş GıdaİmalatGıda, İçecek ve Tütünİstanbul1977
KRVGDKervan GıdaİmalatGıda, İçecek ve Tütünİstanbul1994
KCHOLKoç HoldingMali KuruluşHoldingİstanbul1963
KORDSKordsa Teknik TekstilİmalatTekstil, Giyim Eşyası ve DeriKocaeli1973
KOZALKoza Altın İşletmeleriMadencilik ve Taş OcakçılığıKömür ve Linyit MadenciliğiAnkara1989
KOZAAKoza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleriMadencilik ve Taş OcakçılığıMetal Cevheri MadenciliğiAnkara1986
LOGOLogo YazılımTeknolojiBilişimKocaeli1986
MAVIMavi GiyimTicaretPerakende Ticaretİstanbul1994
MGROSMigros TicaretTicaretPerakende TicaretIstanbul2008
NTHOLNet HoldingMali KuruluşHoldingIstanbul1981
ODASODAŞ ElektrikİmalatElektrik, Gaz ve SuIstanbul2010
OTKAROtokar Otomotiv ve Savunmaİmalat / SavunmaMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları / SavunmaIstanbul1963
OYAKCOYAK Çimento FabrikalarıİmalatTaş ve Toprağa Dayalı İmalatAnkara2020
PARSNPARSAN MakinaİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçlarıİstanbul2009
PGSUSPegasus Hava TaşımacılığıHavacılıkUlaştırma ve Depolamaİstanbul1990
PETKMPetkimİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünlerİzmir1988
QUAGRQUA GRANITEİmalatTaş ve Toprağa Dayalı İmalatAydın2015
RTALBRTA LaboratuvarlarıİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünlerİzmit1996
SARKYSarkuysanİmalatMetal Sanayiİzmit1972
SASASASA PolyesterİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik ÜrünlerAdana1966
SELECSelçuk Ecza DeposuTicaretToptanTicaretİstanbul1970
SKBNKŞekerbankMali KuruluşBankacılıkİstanbul1953
SOKMŞok MarketlerTicaretPerakende Ticaretİstanbul1999
TAVHLTAV Havalimanları HoldingMali KuruluşHoldingİstanbul1997
TKFENTekfen HoldingMali KuruluşHoldingİstanbul1971
TKNSATeknosaTicaretPerakende Ticaretİstanbul2000
TOASOTofaş Türk Otomobil FabrikasıİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçlarıİstanbul1968
TRGYOTorunlar Gayrimenkul Yatırım OrtaklığıMali KuruluşGayrimenkul Yatırım Ortaklığıİstanbul1996
TCELLTurkcellTeknolojiHaberleşmeİstanbul1993
TUPRSTÜPRAŞİmalatKimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünlerİstanbul1983
THYAOTürk Hava YollarıHavacılıkUlaştırma ve Depolamaİstanbul1960
TTKOMTürk TelekomünikasyonTeknolojiHaberleşmeAnkara1994
TTRAKTürk TraktörİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım AraçlarıAnkara1954
GARANTürkiye Garanti BankasıMali KuruluşBankacılıkIstanbul2008
HALKBTürkiye Halk BankasıMali KuruluşBankacılıkIstanbul1938
ISCTRTürkiye İş BankasıMali KuruluşBankacılıkIstanbul1999
TSKBTürkiye Sınai Kalkınma BankasıMali KuruluşBankacılıkIstanbul1950
TURSGTürkiye SigortaMali KuruluşSigorta ŞirketiIstanbul1957
SISETürkiye Şişe ve Cam FabrikalarıİmalatTaş ve Toprağa Dayalı İmalatIstanbul2017
VAKBNTürkiye Vakıflar BankasıMali KuruluşBankacılıkIstanbul1954
ULKERÜlker BisküviİmalatGıda, İçecek ve TütünIstanbul1975
VERUSVerusa HoldingMali KuruluşHoldingIstanbul2006
VESBEVestel Beyaz EşyaİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım AraçlarıIstanbul1997
VESTLVestel ElektronikİmalatMetal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım AraçlarıIstanbul1983
YKBNKYapı ve Kredi BankasıMali KuruluşBankacılıkIstanbul1944
YATASYataşİmalatTekstil, Giyim Eşyası ve DericilikIstanbul1987
ZRGYOZiraat Gayrimenkul Yatırım OrtaklığıMali KuruluşGayrimenkul Yatırım OrtaklığıIstanbul2016
ZORENZorlu Enerji Elektrik ÜretimİmalatElektrik, Gaz ve BuharIstanbul1993

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: borsa istanbul. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler