bitkisel hayat ne demek?

Bitkisel Hayat (Vegetatif Durum)

Bitkisel hayat, tıbbi literatürde vegetatif durum olarak da adlandırılır ve beyin hasarı sonucu bilincin kaybolduğu, ancak bazı temel yaşamsal fonksiyonların devam ettiği bir durumu ifade eder. Bu durumdaki hastalar uyanık görünseler de çevrelerine tepki vermezler ve gönüllü hareketler sergilemezler.

Temel Özellikleri:

  • Bilinç Kaybı: Bilinç tamamen kaybolmuştur. Hasta, kendisinin ve çevresinin farkında değildir.
  • Uyanıklık: Gözler açık olabilir, uyku-uyanıklık döngüsü görülebilir. Ancak bu uyanıklık, anlamlı bir farkındalık içermez.
  • Refleksler: Refleksler korunmuş olabilir. Örneğin, ağrıya tepki veya yutma refleksi görülebilir.
  • Gönüllü Hareketlerin Yokluğu: Amaçlı veya gönüllü hareketler gözlenmez.
  • Dil ve İletişim Yeteneğinin Kaybı: Konuşma veya anlama yeteneği yoktur.
  • Bağırsak ve Mesane Kontrolünün Kaybı: Genellikle bağırsak ve mesane kontrolü kaybedilir.
  • Solunum ve Dolaşım Fonksiyonlarının Devamlılığı: Solunum ve dolaşım gibi temel yaşamsal fonksiyonlar, genellikle tıbbi destekle devam ettirilebilir.

Nedenleri:

Teşhis:

Bitkisel hayat teşhisi, klinik değerlendirme ve nörolojik muayene ile konulur. Beyin görüntüleme teknikleri (BT, MRG) ve EEG (elektroensefalografi) gibi testler de tanıda yardımcı olabilir.

Prognoz:

Prognoz, hasarın şiddetine ve süresine bağlı olarak değişir. Bazı hastalar kısmi iyileşme gösterebilirken, birçoğu uzun yıllar bitkisel hayatta kalabilir. Kalıcı bitkisel durum, genellikle 12 aydan uzun süren travmatik beyin hasarlarında ve 3 aydan uzun süren travmatik olmayan beyin hasarlarında teşhis edilir.

Tedavi ve Bakım:

Bitkisel hayatın spesifik bir tedavisi yoktur. Tedavi, destekleyici bakıma odaklanır:

  • Beslenme: Tüp yoluyla beslenme
  • Hijyen: Cilt bakımı, yatak yaralarını önleme
  • Solunum Desteği: Gerekirse ventilatör
  • Fizyoterapi: Kasların sertleşmesini önleme
  • Enfeksiyon Kontrolü: Enfeksiyonları önleme ve tedavi etme