beyaz fosfor ne demek?

Beyaz fosfor, fosfor elementinin bir alotropudur. Duman kamuflajı ve hedef tayininde ve aynı zamanda da bir yangın silahı olarak askeriyede yaygın kullanım alanlari bulmuştur. İngilizcesi olan White phosphorus{{'}}dan dolayı WP, white phos ya da tanımının başharflerinden yola çıkarak, Willie Pete olarak adlandırıldığı da olmaktadır.

İnsanlar üzerinde etkileri

Fosfor dumanının teneffüs edilmesi ciğerlerde ani yaralar oluşmasına ve teneffüs eden kişinin havasızlıktan boğulmasına yol açmaktadır. Hemen sonraki aşamada insan vücudu içten dışa doğru yanmaktadır. Çoğu kez, beyaz fosforla yanan kişinin elbiselerinde fazla iz meydana gelmemekte, yanma reaksiyonu vücut içinden cilde kadar sürmektedir. Beyaz fosfor kullanımı sonrasında çekilen fotoğraflar, kemiklerine kadar yanmış olsa da elbiseleri zarar görmemiş insanları belgelemiştir. Yanma reaksiyonu bir kez başladığında durdurulamamaktadır. Beyaz fosforu, nihai olarak napalm bombası ile aynı, hatta daha kötü etkilere sahiptir.

Uluslararası savaş konvansiyonlarına göre beyaz fosforun konumu

ABD kaynaklarının vurguladıkları bir husus beyaz fosfor kullanımının uluslararası askerî anlaşmalara aykırı olmadığıdır. Gerçekten de bu madde herhangi bir anlaşma çerçevesinde özel olarak yasaklanmamıştır. Beyaz fosforlu silahların kimyasal silah sayılıp sayılamayacağı ve bu nedenler Nisan 1997 tarihli Kimyasal Silahlar Konvansiyonu (CWC) çerçevesinde yasaklanmış kabul edilip edilmemesi üzerinde bir tartışma sürmektedir. Bu çerçevede, beyaz fosforu konu eden ABD askerî literatürünün ısrarla bu 'metal'den söz etmeleri ilginçtir;zira fosfor metal değildir. CWC Konvansiyonunun uygulanmasının takibi Kimyasal Silahlar Yasağı Kurumu tarafından sağlanmaktadır. Kurumun sözcüsü Peter Kaiser beyaz fosforun aydınlatma amaçlı kullanımına yasak getirilmediğini; ancak bu maddenin toksik özelliklerinin silah olarak kullanımının yasak olduğunu belirtmektedir. Ancak silah olarak kullanılsa dahi, beyaz fosforun toksik özelliklerinden ziyade, hava ile karışmasından ortaya çıkan reaksiyonun yarattığı yakıcı etkinin tehlikeli olduğu gerekçesi öne sürülerek, kimyasal silah tanımına girmediği argümanı ortaya konulabilir.

Bu durumda, yangın silahı olarak beyaz fosfor, 1980 Konvansiyonel Silahlar Konvansiyonu kapsamına girmektedir. Bu konvansiyon yangın silahlarının sivil halk üzerinde veya hava saldırılarında sivillerin yoğun olarak bulunduğu yerlerde kullanılmasını yasaklamaktadır. ABD bu konvansiyona taraf olmakla birlikte, yangın silahlarını içeren III. protokolü imzalamamıştır.