behaviorism ne demek?
Behaviorizm (Davranışçılık)
Behaviorizm, psikolojide zihinsel süreçleri (düşünceler, duygular vb.) incelemek yerine, gözlemlenebilir ve ölçülebilir davranışlara odaklanan bir yaklaşımı temsil eder. Bu yaklaşım, davranışların öğrenme yoluyla şekillendiğini ve çevresel faktörlerin davranışlar üzerinde önemli bir etkisi olduğunu savunur.
Temel İlkeler:
- Objektiflik: Psikolojinin, öznel deneyimlere değil, nesnel olarak gözlemlenebilir ve ölçülebilir verilere dayanması gerektiğini savunur.
- Öğrenme: Davranışların büyük bir çoğunluğunun öğrenme yoluyla kazanıldığına inanır. Öğrenme
- Çevresel Etki: Davranışların, bireyin içinde bulunduğu çevre tarafından şekillendirildiğini vurgular.
- Uyarım-Tepki: Davranışların, çevresel uyarıcılara verilen tepkiler olarak analiz edilebileceğini öne sürer. Uyarım-Tepki
Önemli Kavramlar:
- Klasik Koşullanma: Ivan Pavlov tarafından keşfedilen ve bir uyarıcının, doğal olarak tepki veren başka bir uyarıcı ile eşleştirilmesi yoluyla öğrenmenin gerçekleştiği bir öğrenme türüdür. Klasik%20Koşullanma
- Edimsel Koşullanma: B.F. Skinner tarafından geliştirilen ve davranışların sonuçlarına (ödüller veya cezalar) göre şekillendiği bir öğrenme türüdür. Edimsel%20Koşullanma
- Pekiştirme: Bir davranışın tekrarlanma olasılığını artıran herhangi bir sonuçtur. Pekiştirme
- Ceza: Bir davranışın tekrarlanma olasılığını azaltan herhangi bir sonuçtur. Ceza
Önemli Temsilciler:
- Ivan Pavlov: Klasik koşullanma ilkesini keşfetmiştir.
- John B. Watson: Davranışçılığın kurucularından biri olarak kabul edilir.
- B.F. Skinner: Edimsel koşullanma ilkesini geliştirmiştir.
- Edward Thorndike: Etki yasası ile öğrenme üzerine önemli katkılarda bulunmuştur.
Eleştiriler:
- Zihinsel süreçleri göz ardı etmesi nedeniyle eksik bir yaklaşım olarak eleştirilir.
- İnsan davranışının karmaşıklığını basitleştirdiği düşünülür.
- İnsanların aktif ve bilinçli varlıklar olduğunu göz ardı ettiği savunulur.