astma ne demek?

Astım Hakkında Bilgiler

Astım, akciğerlerdeki hava yollarının daralmasına ve şişmesine neden olan kronik bir solunum yolu hastalığıdır. Bu durum, nefes darlığı, öksürük, hırıltı ve göğüste sıkışma gibi belirtilere yol açabilir. Astım belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve zaman zaman şiddetlenebilir.

Nedenleri:

Astımın kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Astımı tetikleyen bazı faktörler şunlardır:

  • Alerjenler: Ev tozu akarları, polenler, küf, hayvan tüyü gibi alerjenler
  • Hava kirleticileri: Sigara dumanı, egzoz gazları, hava kirliliği
  • Solunum yolu enfeksiyonları: Soğuk algınlığı, grip gibi enfeksiyonlar
  • Egzersiz: Özellikle soğuk havada yapılan egzersiz
  • Stres: Duygusal stres, anksiyete
  • Bazı ilaçlar: Aspirin, ibuprofen gibi nonsteroidal antienflamatuar ilaçlar (NSAID'ler)

Belirtileri:

  • Nefes darlığı
  • Öksürük (özellikle gece veya sabah erken saatlerde)
  • Hırıltı (nefes alıp verirken duyulan ıslık sesi)
  • Göğüste sıkışma veya baskı hissi
  • Hızlı nefes alma
  • Yorgunluk

Teşhis:

Astım teşhisi, doktor tarafından yapılan fiziksel muayene, tıbbi öykü ve solunum fonksiyon testleri (spirometri) ile konulur.

Tedavi:

Astımın tedavisi, belirtileri kontrol altında tutmayı ve yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. Tedavide kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:

  • İlaçlar:
    • Kontrol edici ilaçlar: Hava yollarındaki iltihabı azaltarak astım belirtilerini önlemeye yardımcı olan inhaler kortikosteroidler gibi ilaçlar.
    • Rahatlatıcı ilaçlar: Hava yollarını genişleterek nefes almayı kolaylaştıran kısa etkili bronkodilatörler (örneğin, albuterol).
  • Alerjenlerden kaçınma: Astımı tetikleyen alerjenlerden mümkün olduğunca uzak durmak.
  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Sigara içmemek, sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve stresi yönetmek.
  • Astım eylem planı: Doktorunuzla birlikte astım belirtileri kötüleştiğinde ne yapmanız gerektiğini belirleyen bir plan oluşturmak.

Önemli Not: Astım, kontrol altında tutulabilen bir hastalıktır. Doktorunuzun önerilerine uyarak ve düzenli takip ile sağlıklı ve aktif bir yaşam sürmek mümkündür. Astım belirtilerinizde kötüleşme olursa veya ilaçlarınızın yan etkileriyle karşılaşırsanız, derhal doktorunuza başvurmanız önemlidir.