artezyen ne demek?

Artezyen

Artezyen, geçirimsiz tabakalar arasında yer alan, geçirimli bir akiferin (su taşıyan tabaka) basınç altında olması durumunda, kuyu açıldığında suyun kendiliğinden yeryüzüne çıktığı bir hidrojeolojik olgudur.

Temel Özellikler:

• Basınç: Artezyen suyunun yeryüzüne kendiliğinden çıkmasının temel nedeni, akifer içindeki suyun hidrostatik basıncıdır. Bu basınç, akiferin beslenme alanının yüksekliği ve akiferin derinliği ile ilişkilidir.
• Geçirimli ve Geçirimsiz Tabakalar: Artezyen akiferi, üstte ve altta geçirimsiz tabakalarla çevrilidir. Bu geçirimsiz tabakalar, suyun akiferden kaçmasını engeller ve basıncın korunmasına yardımcı olur.
• Kendiliğinden Akış: Kuyu açıldığında, akiferdeki basınç, yer seviyesindeki atmosfer basıncından yüksek olduğu için su kendiliğinden yeryüzüne akar. Eğer basınç yeterince yüksekse, su fışkırarak (artezyen kaynağı) da gelebilir.
• Artezyen Kuyuları: Artezyen kuyuları, bu tür akiferlere ulaşmak için açılan özel kuyulardır. Suyun kendiliğinden akması için pompalama gerekmez, bu da enerji tasarrufu sağlar.
• Artezyen Kaynakları: Basınçlı yeraltı suyunun, yeryüzüne kendiliğinden çıktığı doğal açıklıklara artezyen kaynağı denir.
• Kullanım Alanları: Artezyen suları, içme suyu temini, sulama ve endüstriyel kullanımlar için değerli bir kaynaktır.

Önemli Not: Aşırı kullanım ve kirlilik, artezyen sistemlerinin sürdürülebilirliğini tehdit edebilir.

Kategoriler