arianizm ne demek?

Arianizm Nedir?

Arianizm, 4. yüzyılda Hristiyanlık içinde ortaya çıkan ve İsa'nın (Hazreti İsa) Tanrı'yla aynı özde olmadığını savunan bir teolojik görüştür. Arius adlı bir presbitör tarafından ortaya atılan bu görüşe göre, İsa Tanrı tarafından yaratılmış bir varlıktır ve dolayısıyla Tanrı'dan sonra gelir. Arianizm, Hristiyan dünyasında büyük tartışmalara yol açmış ve sonunda konsiller tarafından sapkınlık olarak ilan edilmiştir.

Temel İnançlar:

• İsa'nın Yaratılmışlığı: Arianizm'in temel savı, İsa'nın Tanrı tarafından yaratılmış bir varlık olduğudur. Bu, İsa'nın Tanrı'yla aynı ebediyete sahip olmadığı ve Tanrı'dan daha aşağı bir statüde olduğu anlamına gelir. Bu inanç, teslis https://www.nedemek.page/kavramlar/teslis inancına doğrudan karşı çıkar.

• "Bir Zaman Vardı ki, İsa Yoktu": Arianlar, "Bir zaman vardı ki, İsa yoktu" şeklinde özetlenebilecek bir ifade kullanmışlardır. Bu, İsa'nın Tanrı'yla birlikte ebediyen var olmadığı, bir başlangıcının olduğu anlamına gelir.

• İsa'nın Tanrı'ya Benzerliği, Aynı Özde Olmaması: Arianizm, İsa'nın Tanrı'ya benzediğini kabul eder, ancak Tanrı'yla aynı özde (substance) olmadığını savunur. Bu, İsa'nın ilahi niteliklere sahip olduğunu reddetmese de, onun tam anlamıyla Tanrı olmadığını belirtir.

Arianizmin Tarihsel Gelişimi:

• Arius ve İskenderiye: Arianizm, Arius'un İskenderiye'de (Mısır) bu fikirleri yaymasıyla ortaya çıktı. Arius'un görüşleri, İskenderiye Patriği İskender tarafından kınandı.

• Birinci İznik Konsili (325): Arianizm'in yarattığı teolojik tartışmalar, İmparator Konstantin'i Hristiyan liderleri İznik'te bir araya getirmeye yöneltti. İznik Konsili'nde Arianizm sapkınlık olarak ilan edildi ve İznik İnancı https://www.nedemek.page/kavramlar/%C4%B0znik%20%C4%B0nanc%C4%B1 formüle edilerek İsa'nın Tanrı'yla aynı özde olduğu (homoousios) kabul edildi.

• Arianizm'in Devam Etmesi: İznik Konsili'ne rağmen, Arianizm etkisini tamamen kaybetmedi. Özellikle bazı Germen kabileleri arasında yayıldı ve uzun süre varlığını sürdürdü.

Arianizmin Sonuçları:

• Hristiyan Dünyasında Bölünme: Arianizm, Hristiyan dünyasında derin bölünmelere yol açtı ve teolojik tartışmaları tetikledi.

• Konsiller ve İnanç Bildirgeleri: Arianizm'e karşı verilen tepkiler, Hristiyan doktrininin daha kesin bir şekilde tanımlanmasına ve konsillerde inanç bildirgelerinin formüle edilmesine katkıda bulundu.

• Ortodoksluğun Şekillenmesi: Arianizm'in reddedilmesi, Ortodoks Hristiyan inancının temel unsurlarından biri olan İsa'nın Tanrı'yla aynı özde olduğu inancının pekişmesini sağladı.

Arianizm, Hristiyanlık tarihindeki önemli bir teolojik akımdır ve Hristiyan doktrininin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.