antikor ne demek?

Antikorlar (veya immünoglobulinler - Ig), vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olan, B lenfositleri ( B Lenfositleri ) tarafından üretilen ve vücuda yabancı maddeleri (antijenleri) tanıyıp onlara bağlanarak etkisiz hale getiren proteinlerdir. Antikorlar, enfeksiyonlarla savaşmada ve vücudun savunma mekanizmalarında kritik bir rol oynarlar.

Temel İşlevleri:

  • Antijen Tanıma: Her antikor, belirli bir antijene (örneğin bir virüs, bakteri, toksin veya yabancı bir protein parçası) özgü bir bağlanma bölgesine sahiptir.
  • Nötralizasyon: Antikorlar, patojenlerin hücrelere bağlanmasını veya toksinlerin hücrelere zarar vermesini engelleyerek onları etkisiz hale getirebilirler.
  • Opsonizasyon: Antikorlar, patojenleri işaretleyerek fagositoz (hücre tarafından yutulma) işlemini kolaylaştırırlar. Fagositoz, Fagositoz bağışıklık hücreleri (örneğin makrofajlar ve nötrofiller) tarafından gerçekleştirilir.
  • Kompleman Aktivasyonu: Antikorlar, kompleman sistemini ( Kompleman Sistemi ) aktive ederek patojenlerin yok edilmesine yardımcı olurlar.
  • Antikor Bağımlı Hücresel Sitotoksisite (ADCC): Antikorlar, enfekte olmuş hücrelere bağlanarak doğal öldürücü (NK) hücreleri gibi diğer bağışıklık hücrelerini aktive eder ve bu hücrelerin enfekte olmuş hücreleri öldürmesine yardımcı olurlar.

Antikor Çeşitleri (İzotipleri):

İnsanlarda beş ana antikor izotipi bulunur: IgA, IgD, IgE, IgG ve IgM. Her bir izotipin farklı yapıları ve işlevleri vardır:

  • IgA: Mukozal yüzeylerde (örneğin solunum yolu, sindirim sistemi) ve vücut sıvılarında (örneğin tükürük, gözyaşı) bulunur.
  • IgD: B lenfositlerinin yüzeyinde bulunur ve B hücre aktivasyonunda rol oynar.
  • IgE: Alerjik reaksiyonlarda ve parazit enfeksiyonlarında rol oynar. Mast hücrelerine ve bazofillere bağlanır.
  • IgG: En yaygın antikor izotipidir ve kan dolaşımında, dokularda ve plasentayı geçerek fetusa bağışıklık sağlar.
  • IgM: Bağışıklık sisteminin ilk yanıtında üretilir ve B hücrelerinin yüzeyinde bulunur.

Antikor Üretimi:

Bir antijenle karşılaşıldığında, B lenfositleri aktive olur ve antikor üreten plazma hücrelerine dönüşürler. Bazı B lenfositleri hafıza hücrelerine dönüşür ve aynı antijenle tekrar karşılaşıldığında daha hızlı ve daha güçlü bir antikor yanıtı verirler (ikincil yanıt). Bu mekanizma, aşıların temelini oluşturur. Aşılar, vücuda zayıflatılmış veya etkisiz hale getirilmiş antijenler vererek bağışıklık sisteminin antikor üretmesini ve hafıza hücreleri oluşturmasını sağlar. Bu sayede, gerçek bir enfeksiyon durumunda vücut daha hızlı ve etkili bir şekilde savunma yapabilir.