antidepresan ne demek?

Antidepresanlar, depresyon ve diğer ruhsal sağlık bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Beyindeki kimyasal dengenizi değiştirerek çalışırlar, özellikle serotonin, norepinefrin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin seviyelerini etkilerler. Bunlar ruh halini, uykuyu, iştahı ve enerji seviyelerini düzenleyen kimyasallardır.

Ancak, antidepresanlar bir "mutluluk hapı" değildir. Ruh halinizi anında yükseltmezler ve her bireyde farklı etkiler gösterebilirler. Genellikle etkilerini göstermeleri birkaç hafta sürebilir. Ayrıca, antidepresan kullanımı, diğer ruh sağlığı tedavileriyle (psikoterapi gibi) birlikte daha etkilidir.

Antidepresanların farklı türleri vardır:

• Selektif Serotonin Geri Alım İnhibitörleri (SSRI'lar): Serotoninin geri alımını engelleyerek beyindeki serotonin seviyesini artırırlar. Yaygın SSRI örnekleri arasında fluoksetin (Prozac), sertralin (Zoloft), paroksetin (Paxil), sitalopram (Celexa) ve escitalopram (Lexapro) bulunur. Genellikle daha az yan etkiye sahip oldukları düşünülmektedir.

• Serotonin-Norepinefrin Geri Alım İnhibitörleri (SNRI'lar): Hem serotonin hem de norepinefrinin geri alımını engellerler. Venlafaksin (Effexor), duloksetin (Cymbalta) ve desvenlafaksin (Pristiq) örnekleri arasında yer alır.

• Tri-siklik Antidepresanlar (TCA'lar): Daha eski bir antidepresan sınıfıdır ve daha fazla yan etkiye sahip olabilirler. Amitriptilin ve imipramin örnekleri arasında yer alır.

• Monoamin Oksidaz İnhibitörleri (MAOI'lar): Daha az yaygın olarak kullanılırlar çünkü diğer ilaçlarla ve bazı yiyeceklerle etkileşim riski yüksektir. Fenelzin ve tranilsipromin örnekleri arasında yer alır.

• Atipik Antidepresanlar: Bu kategoriye giren ilaçlar, yukarıda listelenen kategorilere uymayan, farklı mekanizmalarla çalışan ilaçlardır. Buzulpirin (Wellbutrin) ve tramadol bunlara örnektir.

Yan etkiler: Antidepresanlar birçok yan etkiye neden olabilir. Bunlar kişiden kişiye değişir ve şunları içerebilir:

• Mide bulantısı
• Baş ağrısı
• Uyku sorunları (uykusuzluk veya aşırı uyku)
• Ağırlık değişiklikleri
• Cinsel işlev bozukluğu
• Sinirlilik
• Ağız kuruluğu

Önemli Not: Antidepresan kullanmaya başlamadan önce mutlaka bir doktor veya psikiyatra danışmalısınız. Doktorunuz sizin için en uygun ilacı belirleyecek ve düzenli olarak takibe alacaktır. İlacı kendi başınıza bırakmamalısınız, çünkü bu durum geri çekilme semptomlarına neden olabilir. Ayrıca, antidepresanlar diğer ilaçlarla etkileşime girebilir, bu nedenle doktorunuza kullandığınız tüm ilaçları ve takviyeleri bildirmelisiniz. Bu bilgiler sadece genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez.

Depresyon ciddi bir rahatsızlıktır ve tedavi edilmelidir. Eğer depresyon ya da diğer ruhsal sağlık sorunları yaşıyorsanız, profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.