anamnez ne demek?

Anamnez, tıbbi bir terim olup, bir hastanın hastalık öyküsünü, şikayetlerini, tıbbi geçmişini ve yaşam tarzını kapsayan ayrıntılı bir bilgi toplama sürecini ifade eder. Teşhis ve tedavi planlamasının temel taşlarından biridir. Anamnez alma, doktor ile hasta arasında kurulan güçlü bir iletişim ve güven ilişkisine dayanır.

Anamnez, genellikle şu başlıklar altında toplanır:

1. Şikayetler (Rapor edilen semptomlar): Hastanın doktoruna başvurma sebebini ve hissettiği semptomları detaylı olarak anlatmasıdır. Bu bölümde semptomların başlangıç zamanı, süresi, şiddeti, yeri, yayılımı, niteliği ve tetikleyicileri gibi bilgiler yer alır. Örneğin; baş ağrısı için baş ağrısının ne zaman başladığı, ne sıklıkta olduğu, nerede yoğunlaştığı, ne tür bir ağrı olduğu (batma, sızı, v.b.), neyin ağrıyı tetiklediği veya azalttığı gibi sorular sorulur.

2. Geçmiş Hastalıklar (Medikal Anamnez): Hastanın geçmişte geçirdiği hastalıklar, ameliyatlar, alerjiler, ilaç kullanımı, kronik hastalıkları (diyabet, hipertansiyon vb.) ve bunların tedavileri hakkında detaylı bilgi alınır. Önemli olan sadece hastalığın adı değil, hastalığın seyri, tedavi süreci ve sonuçlarıdır.

3. Aile Anamnezi: Hastanın ailesinde bulunan ve genetik yatkınlık açısından önemli olabilecek hastalıklar (kalp hastalığı, kanser, diyabet vb.) hakkında bilgi alınır. Aile üyelerinin sağlık durumları ve yaşam öykülerindeki önemli olaylar bu başlık altındadır.

4. Sosyal Anamnez: Hastanın yaşam tarzı, mesleği, eğitim durumu, evlilik durumu, alkol ve tütün kullanımı, uyuşturucu kullanımı, beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyi ve sosyal çevresi gibi faktörler hakkında bilgi içerir. Bu bilgiler hastalığın oluşumunda veya seyrini etkileyen faktörleri ortaya koyabilir.

5. Psikiyatrik Anamnez: Hastanın ruhsal durumu, kaygı, depresyon, uyku bozuklukları gibi psikiyatrik sorunları veya geçmişte yaşadığı psikiyatrik sorunlar hakkında bilgi alınır.

6. İlaç Anamnezi: Hastanın kullandığı tüm ilaçlar (reçeteli, reçetesiz, bitkisel ilaçlar, takviyeler), dozları, kullanım sıklığı ve kullanım süresi hakkında bilgi alınır.

7. Cerrahi Anamnez: Daha önce geçirilmiş ameliyatlar, ameliyat tarihleri ve ameliyat sonuçları ile ilgili bilgiler.

8. Alerji Anamnezi: Bilinen alerjiler, alerjik reaksiyonların şiddeti ve tipi hakkında bilgiler.

Anamnez alma, doktorun hastayı dinleme, gözlemleme ve sorgulama becerilerine bağlıdır. İyi alınmış bir anamnez, doğru teşhis ve etkili tedavi planı için oldukça önemlidir. Anamnez, sadece sorular sormakla değil, hastanın verdiği cevapları dikkatlice dinlemek ve yorumlamakla tamamlanır. Hastanın hislerini, kaygılarını ve beklentilerini anlamak da anamnez sürecinin önemli bir parçasıdır.