analiz ne demek?

Analiz, karmaşık bir konuyu veya maddeyi daha iyi anlamak için daha küçük parçalara ayırma sürecidir. Teknik, matematik ve mantık çalışmalarında Aristoteles'ten önce uygulanmıştır.¹

Türleri

Bilim

Bilişim

• Algoritma analizi, bir algoritmayı çalıştırabilmek için gereken kaynakların miktarının tespiti
• Bağımsız bileşen analizi
• Dizi analizi, bir DNA veya protein dizisini bilgisayar kullanarak biyoenformatik metodlarla incelenmesi
• Duyarlılık analizi
• Hassasiyet analizi
• Rekabet analizi (çevrimiçi algoritma)
• Sayısal analiz, matematiksel analiz problemlerinin yaklaşık çözümlerinde kullanılan algoritmaları inceleyen bilim dalı
• Sentaktik örüntü analizi, cümle kalıplarını analiz ederek veri tabanındaki kavramlarla karşılaştıran yapay süreç
• Sezgisel analiz, az bilgi ve zamanla doğruluğu kesin olmayan, ama çoğu zaman mümkün görünen bir takım cevaplar oluşturmaya yardımcı olan işlem
• Sözcüksel analiz, bilgisayar programındaki ifadelerin anlamlı dizelere dönüştürülmesine verilen isim
• Statik program analizi
• Veri analizi, faydalı bilgiler bulma, sonuçları bilgilendirme ve karar vermeyi desteklemek için verileri inceleme, temizleme, dönüştürme ve modelleme işlemi
• Yapısal sistem analizi ve tasarım yöntemi

Ekonomi

• Değer zinciri analizi, bir organizasyonun sunduğu servis veya ürünlere belirli bir sırayla uyguladığı işlemlerin bu zincirdeki güçlü ve zayıf yönlerini sistematik olarak ortaya çıkarma ve analiz etme metodu
• Ekonomik etki analizi
• Fiyat analizi
• Hata ağacı analizi, alt seviyedeki bâzı olaylarda arzu edilmeyen bir durum için uygulanan, yukarıdan aşağı ve tümdengelim mantığı ile yapılan başarısızlık analizi
• İhtiyaç analizi
• İş analizi, iş plânı ve iş ihtiyaçlarını tespit ve işteki meseleleri çözümlemek için kullanılan araştırma disiplini
• Olasılıksal Risk Analizi, hata modlarının belirlenmesinde ve etkilerinin analizinde kullanılan yapısal araç
• Olay ağacı analizi, bir sistemde meydana gelebilecek farklı kaza senaryolarını şekillendirme, hesaplama, sıralama ve analiz etme için kullanılan usul
• Portföy analizi
• Rekabet analizi (çevrimiçi algoritma)
• Risk analizi, bir işletmenin faaliyetleride muhtemel tehlikeleri tanımlayarak bunlarla alâkalı risklerin kıymetlendirilmesiyle beklenen muhtemel risklerle alâkalı kontrol tedbirlerinin alınması esas ve metodları

Finans

• Finansal analiz
• Finansal durum analizi
• Mantıksal analiz, veri veya istatistiğin sistematik hesaplamalı analizi
• Teknik analiz

Pazarlama

• Doğrusal ayırma analizi, özelliklerin bir doğrusal birleşimini bularak veriyi sınıflara ayırma usûlü
• SWOT analizi, bir projede ya da ticarî girişimde kurumun, tekniğin, sürecin, durumun veya kişinin güçlü ve zayıf yönlerini belirleyen, iç ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri tespit etmeye yarayan stratejik teknik

Matematik

• Bağlantı kalitesi analizi

• Boole analizi

• Boşluk analizi

• Bowling analizi

• Çok değişkenli analiz

• Faktör analizi

• Fourier analizi, tabiattaki bütün periyodik fonksiyonları birbirine dik iki farklı periodik fonksiyonun artan frekanslardaki değerlerinin dik toplamı şeklinde gösteren analiz

• Fraktallar üzerinde analiz

• Friedman sıralamalı iki yönlü varyans analizi, örneklerin kaynaklanıp kaynaklanmadığını test etmek için parametrik olmayan bir metod

• Kombinatuar analiz, genellikle sonlu soyut cisimleri konu alan soyut matematik dalı

• Kruskal-Wallis sıralamalı tek yönlü varyans analizi, bağımsız gruplar arasında popülasyon medyanlarının eşitliğini test etmek için kullanılan parametrik olmayan istatistikî test

• Kümeleme analizi, bir cisim kümesini gruplama problemi

• Litotik analiz

• Matematiksel analiz

  Fonksiyonel analiz, matematiksel analizin bir branşı

  Gerçel analiz, gerçel sayılar kümesi ile uğraşan bir matematiksel analiz dalı

  Karmaşık analiz, karmaşık değişkenli fonksiyonları araştıran bir matematik dalı

  Kesirli analiz, türev ve integrasyon işlemcisinin kuvvetlerinin reel veya karmaşık sayı değerleri olabilme ihtimalini inceleyen metod

• Mekânsal analiz

• Ölçek analizi

• Regresyon analizi, iki ya da daha çok nicel değişken arasındaki ilişkiyi ölçmek için kullanılan analiz

• Schenker analizi

• Sıralı analiz

• Temel analiz

• Varyans analizi, istatistikte grup ortalamaları ve bunlara bağlı olan işlemleri analiz etmek için kullanılan istatistiksel modeller koleksiyonu

• Vektör analizi, iki veya daha çok boyutlu iç çarpım uzaylarındaki vektörlerin çok değişkenli reel analiziyle alâkadâr olan matematik dalı

İstatistik

• Sağkalım analizi, biyolojik organizmalarda ölüm ve mekanik sistemlerde başarısızlık ile ilgilenen bir istatistik dalı
• Temel bileşen analizi, çok boyutlu uzaydaki bir verinin daha düşük boyutlu bir uzaya izdüşümünü varyansı maksimize edecek şekilde bulma yöntemi

Metodoloji

• Çapraz etki analizi, geleceği tahmin etmek için geliştirilmiş analitik usul

Mimarî

• Bulanık mimarî mekân analizi, mimarî teşkilâtlanma içerisindeki mekân oluşumu ve yoğunluğunu inceleyen mekân analizi modeli

Mühendislik

• Boyut analizi, fizikî büyüklüklerin farklı çeşitlerinin karışımını içeren fizikî durumları içeren ve sık sık fizik, kimya ve mühendislikte kullanılan kavramsal metoo
• Hata türleri ve etkileri analizi, bir sistemin potansiyel hata türlerini analiz etmek için hataları ihtimâllerine ve benzerliklerine göre tasnif eden ürün geliştirme ve operasyon idare prosedürü
• Mühendislik analizi

Elektrik/Elektronik mühendisliği

• Devre analizi, bir elektrik devresinde bulunan bütün düğüm voltajlarını ve kollardaki akımları bulmak için tercih edilen usûl
• Düğüm analizi, bir elektrik devresinde kolların birbirine bağlandığı düğümler arasındaki gerilimleri belirleyen metod
• Düğüm Gerilimleri Analizi, elektrik devresindeki düğümlerdeki voltajı dallardaki akımlar cinsinden belirlemeye yarayan metod

Gıda mühendisliği

• Tehlike analizi ve risk bazlı önleyici kontroller, gıda güvenliği sisteminde Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları sisteminin devamı vasfındaki sistem.

İnşaat mühendisliği

• Yol kalitesi analizi

Ziraat mühendisliği

• Tarımsal ekosistem analizi

Politika

• Politika analizi

Psikoloji

• İşlem analizi
• Protokol analizi
• Psikanaliz
• Uygulamalı davranış analizi, sosyal öneme sahip davranışı değiştirmek için öğrenme ilkelerine dayalı ampirik tekniklerin uygulanması ile alâkadar olan disiplin
• Zekâ analizi

Temel bilimler

Biyoloji

• Dizi analizi, bir DNA veya protein dizisini bilgisayar kullanarak biyoenformatik metodlarla incelenmesi
• Sağkalım analizi, biyolojik organizmalarda ölüm ve mekanik sistemlerde başarısızlık ile ilgilenen bir istatistik dalı

Fizik

• Boyut analizi, fizikî büyüklüklerin farklı çeşitlerinin karışımını içeren fizikî durumları içeren ve sık sık fizik, kimya ve mühendislikte kullanılan kavramsal metoo
• İzotop analizi

Kimya

• Boyut analizi, fizikî büyüklüklerin farklı çeşitlerinin karışımını içeren fizikî durumları içeren ve sık sık fizik, kimya ve mühendislikte kullanılan kavramsal metoo
• Retrosentetik analiz, organik sentezlerin planlanmasındaki problemleri çözmek için kullanılan bir teknik
• Volumetrik analiz

Tıp

• Göz analizi
• Güç analizi
• İdrar analizi
• Kan gazı analizi
• Kromozom analizi

Felsefe

• Felsefî analiz
• Meta analiz

Sanat

• Alımlama analizi

Müzik

• Müzik analizi

Kaynakça

Ayrıca bakınız

• Analysis
• Analitik
• Analist
• Gerçek zamanlı direkt analiz

Orijinal kaynak: analiz. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩

Kategoriler