amenore ne demek?

Amenore, kadınlarda üç veya daha fazla aylık adet kanamasının olmaması durumudur. İki ana türe ayrılır:

1. Primer Amenore: Kadın hayatında hiç adet görmemişse ortaya çıkar. Genellikle 15 yaşına kadar adet görmemek primer amenore olarak kabul edilir. Bu durum, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir, bunlar arasında:

  • Genetik bozukluklar: Turner sendromu gibi kromozomal anormallikler.
  • Hormonel bozukluklar: Hipotalamus, hipofiz veya yumurtalıkların işlev bozukluğu.
  • Anatomik anormallikler: Rahim, rahim ağzı veya vajinanın gelişimsel anormallikleri.
  • Kilo problemi: Aşırı düşük veya aşırı yüksek vücut kitle indeksi (VKİ).
  • Yetersiz beslenme: Besin yetersizliği, özellikle enerji alımının azlığı.

2. Sekonder Amenore: Daha önce düzenli adet gören bir kadının üç veya daha fazla aylık süreyle adet görmemesidir. Bunun nedenleri arasında:

  • Gebelik: En yaygın nedenlerden biridir.
  • Emzirme: Emzirme döneminde hormonlar adetin gecikmesine veya durmasına neden olabilir.
  • Aşırı kilo kaybı veya kilo alımı: Vücut ağırlığındaki önemli değişiklikler adet döngüsünü etkileyebilir.
  • Yoğun egzersiz: Aşırı egzersiz hormon dengesini bozarak adetin durmasına neden olabilir.
  • Stres: Kronik veya şiddetli stres adet döngüsünü etkileyebilir.
  • Hormonel bozukluklar: Polikistik over sendromu (PCOS), tiroid bozuklukları, prolaktinoma (hipofiz bezinde prolaktin üreten tümör) gibi durumlar.
  • İlaçlar: Bazı ilaçlar (antipsikotikler, bazı antidepresanlar) adet düzensizliğine neden olabilir.
  • Menopoz: Doğal bir süreç olan menopozda yumurtalık fonksiyonu azalır ve adetler sona erer.

Amenore teşhisi ve tedavisi:

Amenore teşhisi için doktor, tıbbi geçmişi alır, fizik muayene yapar ve kan testleri (hormon seviyeleri, gebelik testi), ultrason ve diğer görüntüleme tekniklerini kullanabilir. Tedavi, altta yatan nedene bağlıdır. Bazı durumlarda hormonal tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri (diyet, egzersiz) veya cerrahi müdahale gerekebilir.

Önemli Not: Amenore, çeşitli tıbbi sorunların bir belirtisi olabilir. Üç veya daha fazla ay adet görmemiş her kadın bir doktora başvurmalıdır. Erken teşhis ve tedavi, olası komplikasyonları önlemek için önemlidir.