akineton ne demek?

Akinetik rijidite, Parkinson hastalığı ve diğer nörolojik bozukluklarla ilişkili bir semptomdur. Hareket yeteneğinin kaybı veya azalması anlamına gelir ve kasların sertliği (rijidite) ile karakterizedir. "Akinezi" hareketsizliği, "rijidite" ise kas sertliğini ifade eder. Bu iki özellik birlikte düşünüldüğünde hastanın hareket etmekte zorlandığı, hareketleri yavaş ve zorlu olduğu anlamına gelir.

Akinetik rijiditenin belirtileri şunlardır:

  • Hareketlerin yavaşlaması (bradikinezi): Yürüme, konuşma ve diğer hareketlerde yavaşlama.
  • Kas sertliği (rijidite): Kasların sert ve gergin olması. Doktor muayenesinde, doktorun eklemleri hareket ettirirken hissettiği bir "dişli çark" hissi (cogwheel rigidity) olabilir.
  • Postüral instabilite: Denge problemleri ve düşme riski.
  • Yürüme bozuklukları: Kısa adımlarla, öne doğru eğilerek yürüme (festinasyon).
  • Yüz ifadesinin donuk olması (mask benzeri ifade): Yüz kaslarının hareket kısıtlılığı.
  • Konuşma bozuklukları (disartri): Sesin kısık ve anlaşılmaz olması.
  • Yazarak yazmada zorluk (mikrografi): Yazıların giderek küçülmesi.

Akinetik rijiditeye ne sebep olur?

Bu semptom, beyindeki dopamin üreten hücrelerin kaybı veya hasarı nedeniyle ortaya çıkar. Dopamin, hareket kontrolünde önemli rol oynar. Parkinson hastalığı en yaygın nedenidir, ancak diğer nörolojik durumlar da akinetik rijiditeye yol açabilir:

  • İlaç yan etkileri: Bazı ilaçlar, özellikle antipsikotik ilaçlar, akinetik rijiditeye neden olabilir.
  • Vasküler parkinsonizm: Beyindeki kan akışındaki bozukluklar nedeniyle ortaya çıkar.
  • Multisistem atrofi: Birkaç beyin sistemini etkileyen ilerleyici bir nörolojik bozukluktur.
  • Normal basınçlı hidrosefalus: Beyindeki sıvı basıncının normal olmasına rağmen, beyin omurilik sıvısının birikmesi nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur.
  • Demans ile birlikte başlayan Parkinson hastalığı: Hem demans hem de Parkinson hastalığı semptomlarının bir arada görüldüğü bir durumdur.

Akinetik rijidite tedavisi:

Akinetik rijiditenin tedavisi, altta yatan nedeni tedavi etmeyi amaçlar. Parkinson hastalığı için genellikle dopamin ilaçları kullanılır, ancak diğer nedenler için farklı tedavi yöntemleri gerekebilir. Fizik tedavi, mesleki terapi ve konuşma terapisi gibi destekleyici tedaviler de semptomları yönetmeye ve yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Önemli Not: Bu bilgi sadece genel bir bilgidir ve tıbbi tavsiye niteliği taşımaz. Akinetik rijidite veya başka herhangi bir sağlık sorunuyla ilgili endişeleriniz varsa, bir doktora danışmalısınız. Doğru tanı ve tedavi planı için bir uzman tarafından değerlendirilmeniz önemlidir.