afrotheria ne demek?

Afrotheria eteneliler alt sınıfının bir üst takımı. Bu molekülergenetik araştırmalar sonucu ortaya konulan taxon birbirlerinden çok farklı görünüşlü 80 civarında türü içermektedir. Takımın tüm türleri Afrika'dan türemiştir ve Asya fili, bir Kır sıçanımsı türü ve Deniz inekleri haricinde bütün türler hala Afrika'da yaşamaktadır.

Özellikleri

Bu memeli grubu, suda yaşayan Deniz inekleri, Karıncayiyen, Yer domuzu veya Filler gibi birbirinden çok farklı türlerden oluşmaktadır. En küçükleri sadece 5 gr ağırlığa ulaşan Küçük uzunkuyruklu tenrek (Microgale parvula) ve en büyükleri ise ağırlığı 5 tona kadar varabilen Afrika filidir (Loxodonta africana). Genetik benzerliklerin yanında dikkati çeken ortak özelliklerinden birisi burunlarının daima uzun ve çoğunlukla hareket ettirilebilir olmasıdır.

Evrim tarihi

105 milyon yıl önce Gondvana kıtasının bölünmesi ile Afrotheria grubu isolasyonda kalıp diğer memelilerden ayrı gelişmiştir. Ortak atalarının ormanda yaşamış bir böcek yiyici olduğu tahmin edilir.

30 - 40 milyon yıl önce Afrika'nın Avrupa'ya ve Asya'ya yaklaşması ile isolasyon durumu kalkmış ve diğer kıtalardan başka memelilerde Afrika'ya yerleşmiş ve bazı Afrotheria türleri de diğer kıtalara geçmiştir.

En son moleküler genetik çalışmalara göre Afrotherianlar Xenarthranlarla daha yakından ilişkilidir. (Bkz. Atlantogenata)

Sınıflandırma

Afrotheria birbirlerinden çok farklı 6 takımdan oluşmaktadır:

Damarlı dişliler (Tubulidentata), sırf Yer domuzu türü
Fil sivri fareleri (Macroscelidea) 15 tür
Kır sıçanımsılar (Hyracoidea) 6 tür
Deniz inekleri (Sirenia) 4 tür
Hortumlular (Proboscidea), günümüzde yaşayan tek temsilcileri 4 türden oluşan Filgiller familyasıdır
Tenreksiler (Afrosoricida) 51 tür. Altın köstebek ve Tenrekgiller olmak üzere ikiye ayrılırlar.
1000 yıl önce soyu tükenmiş olan Bibymalagasia (Madagaskar'da yaşamış kazıcı hayvanlar), Gergedan'a benzeyen Embrithopoda ve sucul Desmostylia grubuda Afrotheria grubunun üyeleri olmalıdır.

Kır sıçanımsılar, Deniz inekleri ve Filler yakın akrabalıklarından dolayı bazı sınıflandırmalarda Paenungulata adlı bir üst familya içersine konulur.

Filogeni

Kitaplar

Nikaido M, Nishihara H, Hukumoto Y, Okada N (2003) Ancient SINEs from African endemic mammals. Mol Biol Evol 20: 522–527.
William J. Murphy, Eduardo Eizirik, Mark S. Springer et al., Resolution of the Early Placental Mammal Radiation Using Bayesian Phylogenetics, Science, Vol 294, Issue 5550, 2348-2351, 14 December
Jan Ole Kriegs, Gennady Churakov, Martin Kiefmann, Ursula Jordan, Juergen Brosius, Juergen Schmitz. (2006) Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals. PLoS Biol 4(4): e91.1
David Macdonald: Die große Enzyklopädie der Säugetiere. Deutsche Ausgabe: Könemann in der Tandem Verlag GmbH, 2004 ISBN 3-8331-1006-6