adhd ne demek?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), nörogelişimsel bir bozukluktur ve genellikle çocukluk döneminde başlar. DEHB, dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileri ile karakterizedir. Bu belirtiler, bireyin günlük yaşamını, okul veya iş performansını ve sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir.

Temel Belirtiler:

  • Dikkatsizlik:
    • Ayrıntılara dikkat etmekte zorlanma veya dikkatsizlik nedeniyle hatalar yapma.
    • Görevlere veya oyunlara odaklanmakta zorluk çekme.
    • Doğrudan konuşulduğunda dinlemiyor gibi görünme.
    • Talimatları takip etmekte zorlanma ve görevleri tamamlamakta güçlük çekme.
    • Görevleri ve aktiviteleri organize etmekte zorlanma.
    • Sürekli olarak eşyalarını kaybetme.
    • Zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınma veya bunları sevmemek.
    • Günlük aktivitelerde unutkan olma.
  • Hiperaktivite:
    • Oturduğu yerde kıpır kıpır olma veya elleri ve ayakları sürekli hareket ettirme.
    • Oturması beklendiği durumlarda yerinden kalkma.
    • Aşırı konuşma.
    • Sakin bir şekilde oyun oynamakta veya aktivitelere katılmakta zorlanma.
    • Sürekli hareket halinde olma veya "motor takmış gibi" davranma.
  • Dürtüsellik:
    • Sorular tamamlanmadan cevaplama.
    • Sırasını beklemede zorlanma.
    • Başkalarının sözünü kesme veya araya girme.

DEHB'nin Nedenleri:

DEHB'nin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, genetik faktörler, beyin yapısı ve fonksiyonlarındaki farklılıklar ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Araştırmalar, genetik yatkınlığın DEHB gelişiminde önemli bir faktör olduğunu göstermektedir.

Teşhis:

DEHB teşhisi, bir uzman (genellikle çocuk psikiyatristi veya nörolog) tarafından konulur. Teşhis süreci, belirtilerin detaylı bir şekilde değerlendirilmesini, davranışsal gözlemleri, psikolojik testleri ve aileden ve okuldan alınan bilgileri içerir.

Tedavi:

DEHB tedavisi genellikle farmakolojik (ilaç tedavisi) ve davranışsal terapilerin bir kombinasyonunu içerir.

  • İlaç Tedavisi: DEHB tedavisinde kullanılan ilaçlar, belirtileri kontrol etmeye ve odaklanmayı artırmaya yardımcı olabilir. En sık kullanılan ilaçlar uyarıcı (stimulan) ilaçlardır.
  • Davranışsal Terapiler: Davranışsal terapiler, bireyin dikkatini toplamasına, organizasyon becerilerini geliştirmesine ve sosyal etkileşimlerini iyileştirmesine yardımcı olabilir. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve ebeveyn eğitimi yaygın olarak kullanılan yaklaşımlardır.

Önemli Not: DEHB, tedavi edilebilir bir durumdur. Erken teşhis ve uygun tedavi ile bireyler, DEHB belirtilerini yönetebilir ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarabilirler.