adhd ne demek?

ADHD (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) Hakkında Bilgi

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (ADHD), çocukluk çağında başlayan ve yetişkinliğe kadar devam edebilen nörogelişimsel bir bozukluktur. Temel olarak dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileri ile karakterizedir. Bu belirtiler, bireyin akademik başarısını, sosyal ilişkilerini ve günlük yaşam aktivitelerini olumsuz yönde etkileyebilir.

Temel Belirtiler:

  • Dikkat Eksikliği:
    • Detaylara dikkat etmekte zorlanma, dikkatsizlik hataları yapma.
    • Görevlerde veya oyunlarda dikkati sürdürmekte güçlük çekme.
    • Dinlemiyor gibi görünme.
    • Talimatları takip etmekte zorlanma ve görevleri tamamlamakta güçlük çekme.
    • Organizasyon sorunları, eşyaları kaybetme.
    • Zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınma.
  • Hiperaktivite:
    • Yerinde duramama, sürekli kıpır kıpır olma.
    • Oturması gerektiği durumlarda kalkma.
    • Aşırı konuşma.
    • Sakin aktivitelerde bulunmakta zorlanma.
    • "Motor takmış gibi" davranma.
  • Dürtüsellik:
    • Sorular tamamlanmadan cevap verme.
    • Sırasını beklemekte zorlanma.
    • Başkalarının sözünü kesme veya araya girme.
    • Sonuçlarını düşünmeden hareket etme.

ADHD Türleri:

ADHD, belirtilerin baskınlığına göre farklı türlerde sınıflandırılır:

  • Baskın olarak dikkat eksikliği olan tip: Bu tipte, dikkat eksikliği belirtileri baskındır ve hiperaktivite/dürtüsellik belirtileri daha az görülür.
  • Baskın olarak hiperaktif-dürtüsel tip: Bu tipte, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileri baskındır ve dikkat eksikliği belirtileri daha az görülür.
  • Kombine tip: Bu tipte, hem dikkat eksikliği hem de hiperaktivite/dürtüsellik belirtileri belirgin şekilde bulunur.

Nedenleri:

ADHD'nin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörlerin önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Beyin yapısı ve işlevindeki farklılıklar, nörotransmitter seviyelerindeki dengesizlikler ve çevresel faktörler de ADHD gelişiminde etkili olabilir.

Tanı:

ADHD tanısı, bir uzman (çocuk psikiyatristi, psikolog, nörolog vb.) tarafından klinik değerlendirme, belirti ölçekleri ve diğer psikolojik testler kullanılarak konulur. Tanı kriterleri, Amerikan Psikiyatri Birliği'nin (APA) yayınladığı Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı'nda (DSM) belirtilmiştir.

Tedavi:

ADHD tedavisinde genellikle ilaç tedavisi ve davranışçı terapi yöntemleri birlikte kullanılır. İlaçlar, belirtileri kontrol altına almaya yardımcı olurken, davranışçı terapi bireyin başa çıkma becerilerini geliştirmesini ve problem çözme yeteneklerini artırmasını sağlar. Aile eğitimi ve okul işbirliği de tedavi sürecinde önemlidir.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. ADHD tanısı ve tedavisi için mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.

Linkler: