solunum sistemi ne demek?

Solunum Sistemi

Solunum sistemi, canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli olan oksijenin (O₂) alınmasını ve karbondioksitin (CO₂) atılmasını sağlayan sistemdir. Bu işlem, gaz alışverişi olarak da adlandırılır.

Solunum Sisteminin Temel Görevleri:

  • Oksijen Alımı: Atmosferden oksijenin alınarak kana geçirilmesi.
  • Karbondioksit Atımı: Kanda bulunan karbondioksitin dışarı atılması.
  • Ses Oluşturma: Gırtlakta bulunan ses telleri aracılığıyla ses üretimi.
  • Koku Alma: Burun boşluğundaki reseptörler sayesinde koku algılanması.
  • Asit-Baz Dengesi: Kanın pH dengesinin düzenlenmesine yardımcı olma.

Solunum Sisteminin Organları:

  1. Burun: Havanın ilk giriş noktasıdır. Havayı ısıtır, nemlendirir ve filtre eder.
    • Daha detaylı bilgi için: Burun
  2. Yutak (Farenks): Burun ve ağız boşluğundan gelen havanın yemek borusu ve soluk borusuna yönlendirildiği bölgedir.
    • Daha detaylı bilgi için: Farenks
  3. Gırtlak (Larenks): İçerisinde ses tellerini barındırır. Ses oluşumunu sağlar.
  4. Soluk Borusu (Trake): Gırtlaktan akciğerlere hava taşıyan borudur. Kıkırdak halkalarla desteklenmiştir.
    • Daha detaylı bilgi için: Trake
  5. Bronşlar: Soluk borusunun akciğerlere girmeden önce ayrıldığı iki ana koldur.
  6. Akciğerler: Göğüs boşluğunda bulunan, bronşların dallanarak oluşturduğu alveol adı verilen hava keseciklerini içeren organlardır. Gaz alışverişinin gerçekleştiği yerdir.
  7. Alveoller: Akciğerlerdeki küçük hava kesecikleridir. Oksijen ve karbondioksit değişimi burada gerçekleşir.
  8. Diyafram: Göğüs boşluğunu karın boşluğundan ayıran kaslı yapıdır. Solunum hareketlerinde önemli rol oynar.

Solunum Mekanizması:

Solunum mekanizması, soluk alma (inspirasyon) ve soluk verme (ekspirasyon) olmak üzere iki aşamadan oluşur.

  • Soluk Alma (İspirasyon): Diyafram kası kasılır, göğüs boşluğu genişler, akciğerlerin hacmi artar ve hava akciğerlere dolar.
  • Soluk Verme (Ekspirasyon): Diyafram kası gevşer, göğüs boşluğu daralır, akciğerlerin hacmi azalır ve hava akciğerlerden dışarı atılır.

Solunum Sistemi Hastalıkları:

Solunum sistemini etkileyen birçok hastalık bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:

  • Astım
  • Bronşit
  • Zatürre (Pnömoni)
  • KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı)
  • Akciğer Kanseri