realizm ne demek?

Realizm, 19. yüzyılın ortalarında, romantizme tepki olarak doğmuş ve edebiyat, sanat ve felsefede etkili olmuş bir akımdır. Temelinde, dünyayı ve insan deneyimini olduğu gibi, idealize etmeden veya duygusal abartılara kaçmadan temsil etme amacı yatar.

Temel Özellikleri:

  • Objektiflik ve Tarafsızlık: Realist sanatçılar, dünyayı kendi kişisel yorumlarından ziyade, olduğu gibi gözlemlemeye ve betimlemeye çalışırlar. Duygusal yoğunluktan ziyade, nesnel bir bakış açısı sunmaya odaklanırlar.

  • Günlük Yaşamın Tasviri: Realizm, kahramanlık öyküleri veya egzotik mekanlar yerine, sıradan insanların günlük yaşamlarına odaklanır. İşçi sınıfı, köylüler ve burjuva yaşamı gibi konular sıklıkla işlenir.

  • Detaycılık ve Doğruluk: Betimlemelerde titizlik ve detaylara önem verme, realizmin önemli bir özelliğidir. Mekanlar, karakterler ve olaylar, olabildiğince gerçekçi bir şekilde tasvir edilir.

  • Sosyal Eleştiri: Realizm, var olan toplumsal sorunları, adaletsizlikleri ve eşitsizlikleri eleştirel bir şekilde ele alır. Bu eleştiri, genellikle dolaysız bir şekilde değil, karakterlerin davranışları ve yaşadıkları olaylar üzerinden yapılır.

  • Nedensellik İlkesi: Realist eserlerde, olaylar arasında mantıksal bir nedensellik ilişkisi bulunur. Karakterlerin eylemleri ve yaşadıkları sonuçlar, belirli nedenlere dayanır.

Edebiyatta Realizm:

Realist romanlar, genellikle uzun ve detaylı betimlemelerle doludur. Karakterler, psikolojik derinliğe sahip ve karmaşık kişiliklerdir. Olay örgüsü, genellikle doğrusal bir şekilde ilerler ve okuyucuya gerçekçi bir dünya sunmayı amaçlar. Ünlü realist yazarlar arasında Gustave Flaubert, Lev Tolstoy, Honoré de Balzac, Fyodor Dostoyevski ve Stendhal yer alır. Türkiye'de ise Recaizade Mahmut Ekrem, Halit Ziya Uşaklıgil ve Mehmet Akif Ersoy gibi isimler realizmin önemli temsilcilerindendir.

Sanatta Realizm:

Resimde, realizm, fotoğrafın icadıyla birlikte daha da önem kazanmıştır. Sanatçılar, doğayı ve insanları olduğu gibi, hiçbir idealizasyona başvurmadan resmetmeye çalışmışlardır. Gustave Courbet, Jean-François Millet ve Honoré Daumier gibi ressamlar, realizmin önemli temsilcilerindendir.

Realizm, sonraki dönemlerde naturalizm gibi farklı akımlara da zemin hazırlamıştır.