kast sistemi ne demek?

Kast Sistemi

Kast sistemi, özellikle Hindistan'da görülen, toplumu hiyerarşik olarak katmanlara ayıran ve bireylerin sosyal statülerini doğuştan belirleyen bir sosyal tabakalaşma sistemidir. Bu sistem, bireylerin mesleklerini, evliliklerini, sosyal ilişkilerini ve hatta dini ritüellerini büyük ölçüde etkiler. Kast sistemi, Hinduizm ile yakından ilişkili olsa da, Hindistan'daki diğer dinlerde de etkileri görülebilir.

Temel Özellikleri:

• Doğuştan Gelen Statü: Bireyler, doğdukları kasta mensup olarak kabul edilirler ve bu statüyü değiştirmeleri genellikle mümkün değildir.
• Hiyerarşi: Kastlar, yukarıdan aşağıya doğru sıralanmış bir hiyerarşi oluşturur. En üstte genellikle Brahmanlar (din adamları ve alimler) yer alırken, en altta Dalitler (dokunulmazlar) bulunur.
• Endogami: Kast üyeleri genellikle kendi kastları içinde evlenmek zorundadırlar.
• Mesleki Sınırlamalar: Geleneksel olarak, belirli meslekler belirli kastlara aittir.
• Sosyal Kısıtlamalar: Kastlar arası sosyal etkileşimler sınırlıdır. Farklı kastlardan insanların birlikte yemek yemesi veya aynı mekanları paylaşması gibi durumlar hoş karşılanmayabilir.

Başlıca Kastlar (Varnalar):

Geleneksel olarak dört ana varna bulunur:

1. Brahmanlar: Din adamları, alimler ve öğretmenler. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/Brahmanlar" target="_blank">Brahmanlar</a>)
2. Kşatriyalar: Savaşçılar, yöneticiler ve soylular. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/Kşatriyalar" target="_blank">Kşatriyalar</a>)
3. Vaişyalar: Tüccarlar, çiftçiler ve zanaatkarlar. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/Vaişyalar" target="_blank">Vaişyalar</a>)
4. Şudralar: İşçiler ve hizmetkarlar. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/Şudralar" target="_blank">Şudralar</a>)

Bu dört varnanın dışında kalan ve genellikle en alt sosyal tabakayı oluşturan Dalitler (dokunulmazlar) de bulunur. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/Dalitler" target="_blank">Dalitler</a>)

Modern Hindistan'da Kast Sistemi:

Hindistan Anayasası, kast ayrımcılığını yasaklamış ve her türlü ayrımcılığı suç saymıştır. Ancak, kast sistemi hala Hindistan toplumunun bazı kesimlerinde etkisini sürdürmektedir. Özellikle kırsal bölgelerde ve bazı alanlarda (evlilik, siyaset vb.) kast kimliği önemli bir rol oynamaya devam etmektedir. Hükümet, dezavantajlı kastlara mensup olanlara pozitif ayrımcılık uygulamaları (rezervasyonlar) ile destek sağlamaya çalışmaktadır.