ftp ne demek?
FTP (Dosya Transfer Protokolü)
FTP (File Transfer Protocol), bir ağ (genellikle İnternet) üzerinden bilgisayarlar arasında dosya transferi yapmak için kullanılan standart bir ağ protokolüdür. FTP, bir istemci-sunucu modeli kullanır. İstemci, FTP sunucusuna bağlanır ve dosyaları indirir (download) veya sunucuya yükler (upload).
FTP'nin temel amacı, farklı işletim sistemleri ve dosya sistemleri arasında dosya paylaşımını kolaylaştırmaktır.
FTP'nin Temel İşlevleri:
- Dosya Yükleme (upload): İstemciden sunucuya dosya gönderme işlemidir. Web sitelerine dosyaları yüklemek veya yedekleme yapmak gibi amaçlarla kullanılır.
- Dosya İndirme (download): Sunucudan istemciye dosya alma işlemidir. Sunucudaki dosyaları kendi bilgisayarınıza kopyalamak için kullanılır.
- Dosya Yönetimi: FTP, sunucudaki dosyaları ve dizinleri listeleme, oluşturma, silme, yeniden adlandırma gibi temel dosya yönetimi işlemlerini gerçekleştirmeye olanak tanır.
- Kimlik Doğrulama (kimlik%20doğrulama): FTP sunucusuna erişim genellikle kullanıcı adı ve şifre gerektirir. Bu, yetkisiz erişimi engellemek ve dosya güvenliğini sağlamak için önemlidir.
FTP'nin Çalışma Prensibi:
- Bağlantı Kurma: FTP istemcisi, belirli bir port (genellikle 21 numaralı port) üzerinden FTP sunucusuna bir kontrol bağlantısı kurar.
- Kimlik Doğrulama: İstemci, sunucuya kullanıcı adı ve şifre göndererek kimliğini doğrular.
- Komut Gönderme: İstemci, sunucuya komutlar göndererek (örneğin, dosya listeleme, dosya indirme, dosya yükleme) istediği işlemleri gerçekleştirir.
- Veri Transferi: Dosya transferi için, kontrol bağlantısına ek olarak ayrı bir veri bağlantısı kurulur (genellikle 20 numaralı port). Veri bağlantısı üzerinden dosyalar transfer edilir.
- Bağlantıyı Sonlandırma: İşlem tamamlandığında, istemci bağlantıyı sonlandırır.
FTP Çeşitleri:
- FTP (Güvensiz FTP): Verileri şifrelemeden gönderir, bu nedenle güvenlik açığına sahiptir.
- FTPS (FTP Secure): SSL/TLS şifrelemesi kullanarak güvenli dosya transferi sağlar.
- SFTP (SSH File Transfer Protocol): SSH üzerinden çalışan, daha güvenli bir dosya transfer protokolüdür.
FTP Kullanım Alanları:
- Web sitesi dosyalarını sunucuya yükleme ve sunucudan indirme.
- Büyük dosyaları internet üzerinden güvenilir bir şekilde transfer etme.
- Yazılım güncellemelerini dağıtma.
- Yedekleme ve arşivleme.
Önemli Notlar:
FTP, verileri şifrelemeden gönderdiği için güvenlik açığına sahip olabilir. Bu nedenle, hassas verilerin transferi için FTPS veya SFTP gibi daha güvenli protokoller tercih edilmelidir.