eye movement desensitization and reprocessing ne demek?

Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR)

Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR), travmatik deneyimlerin yol açtığı psikolojik rahatsızlıkları tedavi etmek amacıyla geliştirilmiş bir psikoterapi yöntemidir. Özellikle travma sonrası stres bozukluğu (https://www.nedemek.page/kavramlar/travma%20sonrası%20stres%20bozukluğu) (TSSB) tedavisinde etkili olduğu kanıtlanmıştır.

EMDR'nin Temel Prensipleri:

EMDR, travmatik anıların beyinde işlenmemiş bir şekilde "sıkışıp kaldığı" ve bu nedenle kişinin yaşamında olumsuz etkilere yol açtığı varsayımına dayanır. Bu "sıkışmış" anılar; kabuslar, flashback'ler, kaygı, depresyon ve diğer psikolojik sorunlar şeklinde kendini gösterebilir. EMDR terapisi, bu işlenmemiş anıların yeniden işlenmesini ve adaptif bir şekilde bütünleştirilmesini hedefler.

EMDR Terapisinin Aşamaları:

EMDR terapisi genellikle 8 aşamadan oluşur:

1. Hasta Öyküsü ve Tedavi Planlaması: Terapist, hastanın geçmişini ve mevcut sorunlarını değerlendirir. Tedavi hedefleri belirlenir ve EMDR terapisi için uygunluk değerlendirmesi yapılır.

2. Hazırlık: Terapist, EMDR'nin nasıl çalıştığını hastaya açıklar ve terapötik ilişkiyi güçlendirir. Hastaya başa çıkma becerileri ve güvenli yer imgeleme gibi teknikler öğretilir.

3. Değerlendirme: Travmatik anının en rahatsız edici yönleri (görüntü, inanç, duygu, beden duyumu) belirlenir.

4. Duyarsızlaştırma: Hasta, travmatik anıyı düşünürken aynı anda terapistin yönlendirdiği göz hareketlerini (veya diğer bilateral uyarımları, örneğin dokunma veya ses) takip eder. Bu süreç, anının duygusal yoğunluğunu azaltmayı amaçlar.

5. Yerleştirme: Hasta, anıyla ilgili daha olumlu bir inanç geliştirmesine yardımcı olunur.

6. Beden Tarama: Hastanın bedeninde hala gerginlik veya rahatsızlık hissedip hissetmediği kontrol edilir.

7. Kapanış: Seansın sonunda, hastanın dengelenmesine yardımcı olunur ve seans sonrası yapılması gerekenler hakkında bilgi verilir.

8. Yeniden Değerlendirme: Tedavinin etkinliği ve hastanın ilerlemesi düzenli olarak değerlendirilir.

Bilateral Uyarım:

EMDR'nin en belirgin özelliği, bilateral uyarım kullanılmasıdır. Bu uyarım genellikle göz hareketleri şeklinde yapılır, ancak dokunsal (örneğin, ellerde ritmik dokunuşlar) veya işitsel (örneğin, kulaklıklardan gelen sesler) uyarımlar da kullanılabilir. Bilateral uyarımın, beynin her iki yarım küresini de aktive ederek anıların işlenmesini kolaylaştırdığı düşünülmektedir.

EMDR'nin Etkileri:

EMDR terapisi, travmatik anıların duygusal yoğunluğunu azaltabilir, olumsuz inançları değiştirebilir ve kişiye daha adaptif başa çıkma becerileri kazandırabilir. Bu sayede, TSSB belirtileri azalabilir, kaygı ve depresyon hafifleyebilir ve kişinin genel yaşam kalitesi artabilir.

EMDR Terapisinin Uygulanabileceği Durumlar:

• Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
• Kaygı Bozuklukları
• Panik Bozukluk
• Depresyon
• Fobiler
• Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
• Yas Süreci
• Kronik Ağrı
• Performans Kaygısı

Not: EMDR terapisi, lisanslı ve EMDR eğitimi almış bir terapist tarafından uygulanmalıdır. Terapi sürecinin kişiye özel olarak uyarlanması ve doğru tekniklerin kullanılması önemlidir.