ensefalit ne demek?
Ensefalit
Ensefalit, beyin dokusunun iltihaplanmasıdır. Genellikle viral enfeksiyonlar nedeniyle meydana gelir, ancak bakteriyel enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar ve bazı ilaçlar da ensefalite neden olabilir.
Nedenleri:
- Viral Enfeksiyonlar: En sık görülen nedenlerdir. Herpes simpleks virüsü (HSV), varicella zoster virüsü (su çiçeği ve zona), Epstein-Barr virüsü (EBV), enterovirüsler (poliovirüs, coxsackievirus), arbovirüsler (Batı Nil virüsü, Zika virüsü) ve kızamık virüsü ensefalite neden olabilir.
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Daha az yaygın olmakla birlikte, menenjit gibi bakteriyel enfeksiyonlar beyne yayılarak ensefalite neden olabilir.
- Otoimmün Hastalıklar: Bağışıklık sisteminin yanlışlıkla beyin dokusuna saldırması sonucu otoimmün ensefalit gelişebilir.
- Diğer Nedenler: Mantar enfeksiyonları, parazitler ve bazı ilaçlar da nadiren ensefalite neden olabilir.
Belirtileri:
Ensefalit belirtileri, enfeksiyonun şiddetine ve etkilenen beyin bölgesine bağlı olarak değişebilir. Hafif vakalarda grip benzeri belirtiler görülebilirken, şiddetli vakalarda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
Teşhis:
Ensefalit teşhisi, belirtiler, fizik muayene ve çeşitli testler kullanılarak konulur. Bu testler şunları içerebilir:
- Kan testleri: Enfeksiyon belirtileri veya otoimmünite işaretleri aramak için.
- Beyin omurilik sıvısı (BOS) analizi (lomber ponksiyon): Enfeksiyon etkenini veya iltihaplanma belirtilerini belirlemek için.
- Beyin görüntüleme (BT veya MR): Beyindeki iltihaplanmayı veya diğer anormallikleri göstermek için.
- Elektroensefalografi (EEG): Beyin aktivitesini ölçmek ve nöbetleri tespit etmek için.
Tedavi:
Ensefalit tedavisi, nedenine bağlıdır.
- Viral Ensefalit: Antiviral ilaçlar (örneğin, asiklovir) sıklıkla kullanılır.
- Bakteriyel Ensefalit: Antibiyotikler kullanılır.
- Otoimmün Ensefalit: Kortikosteroidler veya immünosupresanlar gibi bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılır.
- Destekleyici tedavi: Sıvı takviyesi, ağrı kesiciler, nöbet kontrolü ve solunum desteği gibi semptomları hafifletmeye yönelik tedaviler de önemlidir.
Ensefalit ciddi bir durumdur ve erken teşhis ve tedavi önemlidir. Bazı vakalarda kalıcı nörolojik hasar veya ölüm meydana gelebilir.