dikkat ne demek?

Dikkat Nedir?

Dikkat, bilişsel kaynakların belirli bir uyarıcıya, düşünceye veya eyleme odaklanmasını sağlayan zihinsel bir süreçtir. Başka bir deyişle, çevremizdeki veya zihnimizdeki sonsuz bilgi akışından belirli bir kısmı seçip işlememize olanak tanır. Dikkat, öğrenme, problem çözme, karar verme ve genel olarak bilişsel işlevler için temel bir gerekliliktir.

Temel Unsurları:

Seçicilik: <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/seçici%20dikkat">Seçici Dikkat</a>, birden fazla uyarıcı arasından belirli bir tanesine odaklanabilme yeteneğidir. Örneğin, kalabalık bir ortamda bir kişiyle konuşurken diğer sesleri filtrelemek seçici dikkat sayesinde mümkün olur.
Süreklilik: <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/sürekli%20dikkat">Sürekli Dikkat</a>, bir göreve veya uyarıcıya belirli bir süre boyunca odaklanabilme yeteneğidir. Uzun bir toplantıya katılmak veya bir kitap okumak, sürekli dikkatinizi kullanmanızı gerektirir.
Bölünmüşlük: <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/bölünmüş%20dikkat">Bölünmüş Dikkat</a>, aynı anda birden fazla göreve odaklanabilme yeteneğidir. Örneğin, araba kullanırken müzik dinlemek veya yemek yaparken bir yandan da konuşmak bölünmüş dikkati gerektirir. Ancak, bölünmüş dikkat performansı genellikle düşürür.
Odaklanma: Dikkatin yönlendirilmesi ve yoğunlaştırılmasıdır. Bir konuya odaklanmak, o konuyla ilgili bilgilerin daha iyi işlenmesini sağlar.

Dikkat Türleri:

Gönüllü Dikkat (Yukarıdan Aşağıya): Bilinçli ve kasıtlı olarak bir şeye odaklanma durumudur. Örneğin, ders çalışırken veya bir problemi çözerken kullandığımız dikkat türüdür.
İstemdışı Dikkat (Aşağıdan Yukarıya): Çevredeki ani ve dikkat çekici uyarıcılar tarafından tetiklenen dikkat türüdür. Örneğin, yüksek bir ses duyduğumuzda veya parlak bir ışık gördüğümüzde oluşan dikkat istemdışıdır.

Dikkati Etkileyen Faktörler:

Uyarılma Düzeyi: Yüksek veya düşük uyarılma düzeyi dikkat üzerinde olumsuz etki yaratabilir. Optimal bir uyarılma düzeyi, dikkati artırır.
Motivasyon: Bir göreve karşı duyulan motivasyon, dikkati sürdürmede önemli bir rol oynar.
Duygusal Durum: Stres, kaygı veya depresyon gibi duygusal durumlar dikkati olumsuz etkileyebilir.
Uyku Düzeni: Yetersiz uyku, dikkat eksikliğine ve konsantrasyon problemlerine yol açabilir.
Çevresel Faktörler: Gürültü, ışık veya diğer dikkat dağıtıcı unsurlar dikkati olumsuz etkileyebilir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB):

<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/dehb">DEHB</a>, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileriyle karakterize edilen nörogelişimsel bir bozukluktur. DEHB'si olan bireyler, dikkatlerini sürdürmekte, organize olmakta ve dürtülerini kontrol etmekte zorlanabilirler.