candida ne demek?
Candida Hakkında Bilgiler
Candida, başta Candida albicans olmak üzere çeşitli türleri içeren bir mantar cinsidir. Normalde insan vücudunda, özellikle ağız, boğaz, bağırsaklar ve vajina gibi bölgelerde az miktarda bulunur ve genellikle sorun yaratmaz. Ancak, bağışıklık sistemi zayıfladığında veya vücuttaki mikrobiyal denge bozulduğunda, Candida aşırı çoğalarak enfeksiyonlara neden olabilir. Bu enfeksiyonlara kandidiyaz veya maya enfeksiyonu adı verilir.
Kandidiyazın Belirtileri:
Kandidiyazın belirtileri, enfeksiyonun bulunduğu bölgeye göre değişiklik gösterir:
- Ağız Pamukçuğu (Oral Kandidiyaz): Ağız içinde, dilde ve yanaklarda beyaz, peynirimsi lekeler. (Ağız%20Pamukçuğu)
- Vajinal Kandidiyaz: Vajinada kaşıntı, yanma, kızarıklık ve beyaz, peynirimsi akıntı. (Vajinal%20Kandidiyaz)
- Cilt Kandidiyazı: Özellikle cilt kıvrımlarında (koltuk altı, kasık vb.) kızarıklık, kaşıntı ve döküntü. (Cilt%20Kandidiyazı)
- İnvaziv Kandidiyaz: Candida'nın kan dolaşımına yayılarak organları etkilemesi. Bu durum, bağışıklık sistemi ciddi şekilde baskılanmış kişilerde (örneğin, kanser tedavisi görenler, organ nakli yapılanlar) daha sık görülür ve hayati tehlike oluşturabilir. (İnvaziv%20Kandidiyaz)
Candida Enfeksiyonlarına Neden Olan Faktörler:
- Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması: HIV/AIDS, kanser, kemoterapi, radyoterapi gibi durumlar. (Bağışıklık%20Sistemi)
- Antibiyotik Kullanımı: Antibiyotikler, bağırsaklardaki yararlı bakterileri öldürerek Candida'nın aşırı çoğalmasına yol açabilir. (Antibiyotik)
- Diyabet: Yüksek kan şekeri seviyeleri, Candida'nın büyümesini kolaylaştırabilir. (Diyabet)
- Kortikosteroid Kullanımı: Kortikosteroidler, bağışıklık sistemini baskılayarak Candida enfeksiyonlarına zemin hazırlayabilir. (Kortikosteroid)
- Doğum Kontrol Hapları: Bazı kadınlarda vajinal pH dengesini değiştirerek Candida enfeksiyonlarına yatkınlığı artırabilir. (Doğum%20Kontrol%20Hapları)
Teşhis ve Tedavi:
Candida enfeksiyonları genellikle fiziksel muayene ve belirtilere dayanarak teşhis edilir. Gerekirse, etkilenen bölgeden alınan örnekler laboratuvar testleriyle incelenebilir. Tedavi, enfeksiyonun türüne ve şiddetine göre antifungal ilaçlarla yapılır. Ağız ve vajinal kandidiyaz için genellikle topikal antifungal kremler veya ağız gargaraları yeterli olurken, invaziv kandidiyaz için intravenöz antifungal ilaçlar gerekebilir.
Önleme:
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek için sağlıklı beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak.
- Gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınmak.
- Diyabet hastalarının kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutması.
- Pamuklu iç çamaşırı tercih etmek ve vajinal bölgeyi temiz ve kuru tutmak.
- Probiyotik takviyeleri kullanmak (doktor tavsiyesiyle). (Probiyotik)