18f-fdg ne demek?
18F-FDG (Florodeoksiglukoz)
18F-FDG, pozitron emisyon tomografisi (PET) taramalarında kullanılan bir radyofarmasötik ajandır. Esas olarak glikoz'un yapay bir analoğudur ve vücut tarafından glikoz gibi alınır, ancak metabolize edilemez. Bu durum, 18F-FDG'nin yüksek glikoz alımına sahip bölgelerde birikmesine neden olur.
Kullanım Alanları:
- Onkoloji (Kanser): Kanser hücreleri normal hücrelere kıyasla daha hızlı büyüdükleri ve bölündükleri için daha fazla glikoza ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, 18F-FDG PET taramaları kanser hücrelerini tespit etmek, tümörlerin yayılımını (metastaz) değerlendirmek ve tedaviye yanıtı izlemek için yaygın olarak kullanılır. Özellikle akciğer kanseri, lenfoma, melanom ve kolorektal kanser gibi birçok kanser türünde etkilidir.
- Nöroloji: Beyin metabolizmasını değerlendirmek için kullanılır. Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıkların tanısında ve epilepsi odaklarının belirlenmesinde yardımcı olabilir.
- Kardiyoloji: Kalp kasının canlılığını değerlendirmek için kullanılır (miyokard viabilitesi). Koroner arter hastalığı olan hastalarda miyokard enfarktüsü sonrası hasarlı kalp dokusunun ne kadarının hala canlı olduğunu belirlemede kullanılır.
- Enfeksiyon ve Enflamasyon: Bazı enfeksiyon ve inflamasyon durumlarında da 18F-FDG birikimi gözlenebilir. Bu nedenle, enfeksiyon ve enflamasyon süreçlerini görüntülemede kullanılabilir, ancak spesifik değildir.
Nasıl Çalışır?
- Hastaya 18F-FDG damar yoluyla enjekte edilir.
- 18F-FDG, glikoz gibi vücut tarafından alınır ve özellikle yüksek metabolik aktiviteye sahip hücreler tarafından yoğun olarak tutulur (örneğin, kanser hücreleri).
- 18F, bir pozitron yayımlayan bir radyoizotoptur.
- Yayımlanan pozitronlar bir elektronla çarpışarak annihilasyon (yok olma) adı verilen bir süreçle iki gama ışını üretirler.
- PET tarayıcısı bu gama ışınlarını tespit eder ve bilgisayar, 18F-FDG'nin vücuttaki dağılımının üç boyutlu bir görüntüsünü oluşturur.
Önemli Not:
18F-FDG, radyasyon içerdiği için kullanımı sağlık profesyonellerinin gözetiminde ve uygun endikasyonlar doğrultusunda yapılmalıdır. Gebelik ve emzirme durumlarında dikkatli olunmalıdır. Hastalar genellikle taramadan önce belirli bir süre aç kalmalıdır.